2019-2022 yılları için Batı Balkanlar ve Türkiye’ye yönelik Yatay Destek (Horizontal Facility II), Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi’nin, Batı Balkanlar bölgesi ve Türkiye’ye yönelik bir işbirliği girişimidir. Bu girişim, 1 Nisan 2014 tarihinde Avrupa Konseyi Genel Sekreteri ve Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Avrupa Birliği Komiseri tarafından imzalanan Niyet Beyanının sonuçlarından biri olup bu Niyet Beyanında her iki örgüt ortak fayda sağlanacak kilit alanlarda işbirliklerini güçlendirme konusunda mutabakata varmıştır.

Programın 2016 ila 2019 yılları arasında uygulanan ilk aşamasında yararlanıcılara özel ve bölgesel çeşitli girişimler yer almıştır. Programın ikinci aşamasında I. aşamada elde edilen sonuçlar geliştirilmeye devam edilmekte ve bölge açısından hayati öneme sahip ifade özgürlüğü ve medya alanı daha geniş şekilde ele alınmaktadır.

Programın ikinci aşaması Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova*, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan ile Türkiye’deki eylemleri kapsayacak ve programın bölgesel boyutu güçlendirilecektir. Avrupa Konseyi sistemi kapsamında yasama uzmanlığı ve politika danışmanlığı sunan Uzmanlık Koordinasyon Mekanizması tüm yararlanıcılara sunulan programın önemli bir parçası olmaya devam edecektir.

Yatay Destek programı, yararlanıcılarının Avrupa standartlarına uyumunu sağlamak amacıyla hukukun üstünlüğü, demokrasi ve insan hakları alanlarında yararlanıcıların ihtiyaçlarına uygun şekilde tasarlanan reform süreçlerini destekleyecek esnek bir mekanizma olarak geliştirilmiştir.

Yatay Destek program yararlanıcılarının, bu alanlarda karşılaşılan temel sorunlarla başa çıkma ve Avrupa Konseyi’nin ilgili izleme ve uzman organlarının önerilerini uygulama kapasitelerini geliştirerek Batı Balkanlar ve Türkiye’deki yurttaşların daha iyi bir yaşama sahip olmalarına katkıda bulunmaktadır.

Yatay Destek aracılığıyla Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi, yararlanıcıların Avrupa Konseyi standartları ve genişleme süreci çerçevesinde Avrupa Birliği müktesebatına uyumuna destek sağlayacaktır. Yatay desteğin temelinde Avrupa Konseyi’nin özgün çalışma yöntemleri yer almaktadır. Bu yöntemlerde, Avrupa Konseyinin izleme organlarının Örgütün anlaşmaları ve diğer standartlarına uyum için yararlanıcıların mevzuat ve politikalarında gelişme kaydedilmesi gereken alanları vurgulayan sonuç ve önerilerine dayalı olarak ihtiyaca göre tasarlanan teknik işbirliği faaliyetleri bulunmaktadır.

Yatay Destek şu temaları kapsamaktadır:

• Adaletin tesis edilmesi;
• Ekonomik suç ile mücadele;

• Ayrımcılıkla mücadele ve hassas grupların (LGBTİ bireyler, azınlıklar ve Romanlar) haklarının korunması ve
• İfade ve basın özgürlüğü.

Temaların tamamı iki Örgütün Batı Balkanlar bölgesi ve Türkiye’deki temel öncelikleridir.

Tüm Yatay Destek eylemleri toplumsal cinsiyetin plan ve programlara dahil edilmesi, azınlıklar ve hassas grupların korunması gibi kesişen konuları ele alacak ve program uygulamasına sivil toplum örgütlerinin dahil edilmesini öngörecektir.

Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği ve yetki bölgesindeki paydaş ve ortaklar ile diğer uluslararası örgütler arasında kapsayıcı ve kapsamlı bir işbirliğinin tesis edilmesi amacıyla Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi Saha Ofisleri, Avrupa Birliği Delegasyonları ve Yatay Destek Yararlanıcı Kurum Koordinatörleri (Yatay Destek uygulaması için irtibat noktası olarak hareket etmek üzere yararlanıcı kurum yetkilileri tarafından görevlendirilen Dışişleri Bakanlığı veya Avrupa Entegrasyon Ofisleri yetkilileri) arasında bir işbirliği mekanizması kurulmuştur.

Bu işbirliği mekanizması bölgedeki diğer mevcut ve planlanan eylemlerle sinerji sağlayacak ve Yatay Destek çerçevesinde nihai faydalanıcılar ile kamuoyuna yönelik somut ve sürdürülebilir sonuçların elde edilmesini sağlayacaktır.

Yatay Destek II hakkında daha fazla bilgi için

*Bu ifade, statüye ilişkin görüşlere halel getirmez ve BM Güvenlik Konseyi’nin 1244 sayılı Kararı ve Uluslararası Adalet Divanının Kosova’nın Bağımsızlık Deklarasyonu hakkındaki görüşü ile uyumludur.

Yatay Destek Broşürü

Uzmanlık Koordinasyon Mekanizması Broşürü