Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) ihlal kararlarının adli yargıya etkilerine ilişkin bölge toplantısı 14 ve 15 Şubat 2022 tarihlerinde İstanbul'da gerçekleştirildi. Üst düzeyde katılımla gerçekleşen toplantıda Yargıtay, Danıştay, Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) ve Bölge Adliye Mahkemesi ve Bölge idare Mahkemesi, Vergi Mahkemesi, Avrupa Konseyi Ankara Program Ofisi ve Strazburg Ofisinden temsilciler yer almıştır. Toplamda 224 kişinin katılım sağladığı iki gün süren etkinliğe yüksek sayıda yargı mensubu da ilgi göstermiştir. Katılımcılar arasında, İstanbul, Edirne, Tekirdağ, Kırklareli, Kocaeli illerinden ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinden yargı mensupları (hukuk, ceza ve idare mahkemesi hakimleri ile savcılar) ve Anayasa Mahkemesi raportörleri yer almıştır.
Toplantının açılış konuşmaları Sn. Murat BOYLU (Bölge Adliye Mahkemesi Başkanı), Sn. Şaban YILMAZ (İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı), Sn. Mehmet Akif EKİNCİ (Hâkimler ve Savcılar Kurulu Başkanvekili), Sn. Cristian URSE (Avrupa Konseyi Ankara Program Ofisi Başkanı) ve Sn. Zühtü ARSLAN (Anayasa Mahkemesi Başkanı) tarafından gerçekleştirilmiştir.
Toplantının ilk günü AYM kararlarının adli yargı üzerindeki etkisine ayrılmıştır. Yargıtay üyeleri ve AYM Raportörleri sunumlarıyla konuyu AYM kararlarının sübjektif ve objektif etkisi perspektifinden ele almış, AYM ihlal kararlarının sonucunda yeniden yargılama ve yeniden soruşturma konuları ile adli yargıda uygulamadaki problemler ve bunların nasıl çözülebileceğine ilişkin öneriler tartışılmıştır. Ayrıca AYM’nin adil yargılanma hakkı, mülkiyet hakkı, ifade özgürlüğü ile işkence ve kötü muamele yasağına ilişkin içtihatları da adli yargıda karşılaşılan en yaygın ihlal kararlarına ilişkin oturumda ele alınmıştır. Etkinliğin ilk günü, katılımcıların sorularının panel üyeleri tarafından yanıtlandığı interaktif bir oturumla sona ermiştir.
Etkinliğin ikinci gününde AYM kararlarının idari yargı üzerindeki etkisine odaklanılmıştır. Toplantı, Sn. Ahmet Cüneyt YILMAZ (Bölge İdare Mahkemesi Başkanı), Sayın Halil KOÇ (Hâkimler ve Savcılar Kurulu 1. Daire Başkanı), Sayın Cristian URSE'nin (Avrupa Konseyi Ankara Program Ofisi Başkanı) ve Sn. Kadir ÖZKAYA’nın (Anayasa Mahkemesi Başkanvekili) açılış konuşmaları ile başlamıştır.
Danıştay, Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), Bölge İdare Mahkemesi ve vergi mahkemesi üyeleri, AYM raportörlerinden oluşan konuşmacıların yer aldığı ilk oturumda AYM’nin ihlal kararlarının vergi hukuku da dahil olmak üzere idari yargı üzerindeki hem objektif hem de sübjektif etkileri ele alınmıştır. İkinci oturumda ise idari yargıda en sık karşılaşılan ihlal kararları tematik olarak tartışılmıştır. AYM raportörleri, adil yargılanma, mülkiyet hakkı, ifade özgürlüğü, özel hayata ve aile hayatına saygı gibi çeşitli haklarla ilgili AYM içtihatlarından örnekler vermişlerdir. AYM’nin ihlal kararları üzerine davaların yeniden açılmasına ilişkin tartışmalar kapsamında ihlalin ortadan kaldırılması bağlamında tazminat konusu da ele alınmıştır. Etkinliğin ikinci günü, katılımcıların soru ve yorumlarının alınmasının ardından sona ermiştir.
“Anayasa Mahkemesinin Temel Haklar Alanındaki Kararlarının Etkili Şekilde Uygulanmasının Desteklenmesi” Ortak Projesi, Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi tarafından birlikte finanse edilmekte ve Avrupa Konseyi tarafından uygulanmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi, Projenin nihai faydalanıcı kurumudur.
