“Türkiye’de Alternatif Uyuşmazlık Çözüm (AUÇ) Yollarının Geliştirilmesi” Avrupa Birliği-Avrupa Konseyi Ortak Projesi kapsamında Avrupa Konseyi, Türkiye’de uzlaştırma mekanizmasının ve mevcut düzenlemelerin pratik uygulamasına ilişkin kapsamlı bir inceleme sağlayacak olan Türkiye’de uzlaştırma mekanizmasının izlenmesini yürütmektedir.
İzleme faaliyetinin; araştırma, izleme ziyaretleri ve anket olmak üzere üç temel bileşeni bulunmaktadır. Araştırma kapsamında, Eylül ve Ekim 2021 döneminde, yerel ve uluslararası danışmanlardan oluşan bir ekip, uzlaştırma mekanizmasının üç bölgedeki izleme ziyaretleri sırasında uygulanacak bir metodoloji ve izleme araçları geliştirmişti.
İzleme ziyaretleri; Adalet Bakanlığı temsilcileri, ziyaret edilen bölge adliyelerinin hakim ve savcıları, mahkeme personeli ve uzlaştırmacıların yanı sıra ADR Center’ı temsilen Avrupa Konseyi uluslararası danışmanları Leonardo D’Urso ve Adi Gavrila ile yerel danışmanlar Ferda Eser ve Çetin Arslan ve Avrupa Konseyi proje ekibinin katılımıyla 11-12 Kasım 2021 tarihinde Adana’da, 15-16 Kasım 2021 tarihinde Ankara’da ve 18-19 Kasım 2021 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirildi.
Ziyaretler sırasında, Adalet Bakanlığı temsilcileri ve Avrupa Konseyi uzman ekibi, her pilot bölgedeki Başsavcı ve uzlaştırma bürolarından sorumlu Cumhuriyet savcısı ile görüştü. İlk derece ceza mahkemesi ve ilk derece çocuk ceza mahkemesi hakimleri ile de görüşmeler gerçekleştirildi. Ayrıca, uzlaştırma büroları ve uzlaştırma görüşme odaları ziyaret edildi, ardından sırasıyla uzlaştırmacılar ve mahkeme personeli ile ayrı oturumlarda görüşmeler yapıldı. Bunun yanında, uzlaştırma dosyaları sonuçlanan davalı ve davacılar ile görüşmeler yapıldı ve uzlaştırma mekanizmasının son kullanıcılarından ilk elden bilgiler alındı.
İzleme ziyaretleri kapsamında Adana, İstanbul ve Ankara Baroları da ziyaret edilerek baro yönetimi ve avukatların Türkiye’de uzlaştırma mekanizmasının uygulanmasına ilişkin görüşleri alındı.
Üç bölgedeki saha ziyaretlerinin ardından, bulguları tartışmak, anket sorularını gözden geçirmek ve faaliyetin sonraki aşamaları üzerinde görüş birliğine varmak üzere Adalet Bakanlığı temsilcileri, Avrupa Konseyi yerel ve uluslararası danışmanları, proje ekibi ve savcılar, hakimler ve uzlaştırmacılar gibi ilgili paydaşların katılımıyla Ankara’da iki günlük bir nihai toplantı düzenlendi.
Yerinde izleme ziyaretleri neticesinde toplanan veriler, suç türleri, uzlaştırma süreci, uzlaştırmacılar, farkındalık ve eğitim ve altyapı (görüşme odaları, Adalet Bakanlığı bilişim sistemi vb.) olmak üzere altı parametre altında analiz edilmektedir. Veri toplama süreci, üç bölgedeki daha geniş hedef grupları içerecek bir anket ile tamamlanacaktır.
Bu faaliyetlerin sonuçları, Türkiye’de uzlaştırma mekanizmasının işleyişini daha geniş perspektifle görme fırsatı sunacaktır.
“Türkiye’de Alternatif Uyuşmazlık Çözüm (AUÇ) Yollarının Geliştirilmesi” Ortak Projesi, Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi tarafından birlikte finanse edilmekte ve Avrupa Konseyi tarafından uygulanmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı – Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ve Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü, Projenin son faydalanıcı kurumudur. Merkezi Finans ve İhale Birimi, sözleşme makamıdır.
