Kadınlar ve erkekler adalete erişime ihtiyaç duyduklarında eşit fırsatlara veya koşullara sahip olmalıdırlar. Bilgi ve destek mekanizmalarına erişimin yanı sıra adli yardım da, kadınların önündeki engellerin kaldırılmasında ve eşit vatandaşlar olarak haklarını kullanabilmeleri için güçlenmelerinde hayati bir rol oynamakta.
Bu noktadan hareketle, Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi'nin "Türkiye'de Kadınların Adalete Erişiminin Desteklenmesi" ortak projesi, çeşitli illerde çok paydaşlı toplantılar düzenlemeye devam etmekte. Bu serinin dördüncü toplantısı ise 19 Eylül 2022 tarihinde Diyarbakır'da gerçekleştirildi.
Aralarında Türkiye Barolar Birliği, yerel barolar, kamu kurumları, belediyeler, akademi ve kadın hakları alanında çalışan sivil toplum kuruluşlarının da bulunduğu kilit paydaşlar, kadınların adalete erişimde karşılaştıkları zorlukları ve bunların üstesinden gelmek için atılabilecek somut adımları tartıştılar.
Katılımcı kurumların tamamı, özellikle dezavantajlı ve hassas koşullardaki kadınların hukuk yollarına ve hizmetlere erişimini desteklemek için kurumlar arası işbirliğinin ve koordinasyonun nasıl güçlendirilebileceğine dair deneyimlerini ve görüşlerini paylaştılar.
Türkiye Barolar Birliği Başkan Yardımcısı Sibel Suiçmez açılış konuşmasında “Diyarbakır’da insan hak ve özgürlükleri kapsamında gelişmiş bir baromuz, sivil toplum kuruluşlarımız ve onlarla birlikte çalışan kamu kurumlarımız var. Bu toplantının, kadınların adalete erişimine ilişkin sorunların tespiti ve çözümlerin ortaya konması noktasında önemli bir amaca hizmet ettiğine ve yereldeki paydaşların bu alandaki çalışma ve işbirliklerine katkı sunduğuna inanıyorum.” şeklinde vurguladı.
Diyarbakır Barosu Başkanı Av. Nahit Eren açılış konuşmasında, “Türkiye’de Kadınların Adalete Erişiminin Desteklenmesi Projesi kapsamında Diyarbakır Barosu’nun dört pilot ilden biri olarak seçilmesinden ötürü Türkiye Barolar Birliği ve Avrupa Konseyi temsilcilerine teşekkür etmek isterim. Hukukçular için İnsan Hakları Eğitimi Programı (HELP ) kapsamında baromuz bünyesindeki 77 kadın adli yardım avukatı, kadınların adalete erişimi üzerine 90 saatlik bir eğitim alarak adli yardım sağlamaya ve dava takibi yapmaya başlamışlardır. Bu çerçevede sadece kadına yönelik şiddet vakalarının takibi değil, aynı zamanda ceza ve koruma kararları açısından da bu projenin kadınların adalete erişimi noktasında önemli sonuçlarının olacağına ve bunların yeni projeleri de teşvik edeceğine inanıyoruz.” şeklinde ifade etti.
Avrupa Konseyi Ankara Program Ofisi Başkan Vekili Pınar Başpınar ise iş birliği programlarının önemine dikkat çekerek, Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi "Türkiye'de Kadınların Adalete Erişiminin Desteklenmesi" ortak projesinin Avrupa Konseyi standartları doğrultusunda kadınların adli yardım hizmetlerine erişimini arttırmayı ve adli yardım hizmetlerinin toplumsal cinsiyet duyarlılığını geliştirerek kadınların ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebilmeyi amaçladığının altını çizdi.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Asuman Aytekin İnceoğlu Türkiye’de kadınların adalete erişimi önündeki hukuki, kurumsal, sosyoekonomik ve kültürel engellerden bahsederken, adalete erişimin temel ilkeleri olan adil yargılanma, elverişlilik, erişilebilirlik, başvuru yollarının sağlanması, hizmet kalitesi ve hesap verebilirliğin nasıl uygulamaya konulabileceğini aktardı. Toplumsal cinsiyete dayalı kalıp yargılar ve klişelerinin adalet hizmeti sağlayıcıları tarafından tarafsızlık prensibine aykırı olarak kullanılabildiğini belirtirken; bu durumla mücadele ederken itiraz,
gerektiğine işaret etti. Konuşmasında yine kamuya açık sistemli veri toplanmasının ve kurumlar arası koordinasyonun artırılmasının önemine de dikkat çekti.
Ordu, Muğla ve Nevşehir illerinde gerçekleştirilen çok paydaşlı toplantıların ardından bu dördüncü ve son toplantı Diyarbakır'da, Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi'nin “Batı Balkanlar ve Türkiye için Yatay Destek Programı 2019-2022" başlıklı ortak programı çerçevesinde yürütülen "Türkiye'de Kadınların Adalete Erişiminin Desteklenmesi" projesinin bir parçası olarak düzenlenmiştir.
