„Niewolnictwo” oznacza „położenie jednostki względem której stosowane jest postępowanie w całości lub części wynikające z prawa własności”. W sprawie, w której młoda dziewczyna „wypożyczona” ze swojego kraju ojczystego została zobowiązana do świadczenia nieprzerwanej pracy bez wynagrodzenia oraz poddana zakazowi opuszczania domu bez żadnej możliwości zmiany swojej sytuacji, Trybunał stwierdził, że nie była ona niewolnikiem (ponieważ rodzina u której pracowała nie „posiadała” jej) ale posiadała status poddaństwa (Siliadin v. France) ponieważ pozostawała w miejscu zamieszkania i świadczyła pracę wbrew swojej woli.
„Praca przymusowa lub obowiązkowa” ma miejsce kiedy osoba musi wykonywać pracę lub świadczyć usługi pod groźbą kary. W ustępie 3 artykułu 4 zostały wymienione przypadki, które nie są uznawane za pracę przymusową lub obowiązkową:
- (a) praca wykonywana przez więźniów odbywających karę pozbawienia wolności;
- (b) służba wojskowa (bądź służba wymagana zamiast obowiązkowej służby wojskowej);
- (c) praca stanowiąca część zwykłych obowiązków obywatelskich. (np. obowiązek zasiadania w składzie ławy przysięgłych).
Może się również pojawić kwestia pozytywnego obowiązku do przeprowadzania śledztwa, w szczególności w sprawach handlu ludźmi lub poddaństwa domowego. Śledztwo musi spełniać te same przesłanki jawności, skuteczności i niezależności jak we wskazanych powyżej artykułach 2 i 3 (zob. pkt. 23 powyżej).