- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi dini veya diğer tür inançlara sahip olma hakkını korur.
- Çok çeşitli inançlara sahip insanlar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurmuşlardır.
- Strazburg Mahkemesinin kararları, bireylerin dinlerini uygulama ve kuruluşların hükümet müdahalesi olmaksızın faaliyet gösterme hakkını korumuştur.
Örnekler
Bir kadının başörtüsü taktığı için mahkeme salonunda çıkarılması üzerine yasa değiştirildi
Hagar dinin gereklerini yerine getiren bir Müslüman olarak takmayı tercih ettiği başörtüsünü çıkarmayı reddettiği için mahkeme oturumundan çıkarıldı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bunun Hagar’ın din özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verdi. Belçika bu karara, ihlale neden olan yasayı değiştirerek karşılık verdi.
Belçika
Havacıların dini faaliyetleri nedeniyle mahkum edilmelerini müteakiben adaletin yerini bulması ve reformlar yapılması
Üç Yunan Hava Kuvvetleri subayı Pentecostal Kilisesine bağlıydılar. Her üçü de dinlerini yaydıkları için mahkum oldular ve bir yılı aşkın bir ertelenmiş hapis cezasına çarptırıldılar. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi subayların sivillerle bu görüşmeleri yaptıkları için hüküm giymelerinin subayların din özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. Yunan hükümeti ileride bu nedenle mahkumiyet kararı...
Yunanistan
Annenin yalnızca dini nedeniyle çocuklarının velayetini kaybetmesinden sonra yapılan reformlar
Ingrid Hoffmann bir Yahova Şahidiydi. Boşandığında bir çocuk psikoloğu, çocuklarıyla yakın duygusal bağları nedeniyle çocukların velayetinin Ingrid’e verilmesi gerektiği yönünde görüş bildirdi. Ancak bir mahkeme, İngrid’in bağlı olduğu din nedeniyle velayetin babaya verilmesi gerektiğine hükmetti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bu kararın ayrımcı bir karar olduğuna hükmetti – bunun sonucunda...
Avusturya
Havayolu çalışanı din özgürlüğü mücadelesini kazanır
Nadia Eweida British Airways (BA) hava yollarında çalışıyordu. Eweida dini inancının bir göstergesi olarak boynunda bir gümüş haç taşıyordu. BA haçın şirketin üniforma politikasıyla ters düştüğünü ileri sürerek Nadia’yı ücretsiz ve geçici olarak işten çıkardı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bunun Nadia’nın din özgürlüğüne makul sayılamayacak bir müdahale olduğuna hükmetti – bu olay sonucunda...
Birleşik Krallık
Kilisenin varlığının yasaklanmasının ardından din özgürlüğünün korunması girişimi
Besarabya Metropolitan Kilisesi bir Ortodoks Hıristiyan Kilisesidir. Moldova makamları bu kiliseyi dini bir kuruluş olarak tescil etmeyi reddettiler. Bu, kilisenin mülk edinemeyeceği ve mensuplarının toplanarak dini vecibelerini yerine getiremeyecekleri anlamına geliyordu. Strazburg Mahkemesi yetkililerin kiliseyi tanımayı reddetmesinin orantısız olduğu sonucuna vardı. Moldova’da din...
Moldova Cumhuriyeti
Vicdani retçiye makul ölçüleri aşan ceza verilmesinden sonra yapılan reformlar
Iakovos Thlimmenos bir Yahova Şahidiydi. Dini nedenlerle askerlik hizmeti yapmayı reddetti ve dört yıl hapse mahkum edildi. Serbest bırakıldıktan sonra muhasebeci olarak çalışması da engellendi. Strazburg Mahkemesi bu durumun makul ölçüleri aştığına ve haklı gerekçelere dayanmadığına – dini inanç nedeniyle ayrımcılık olduğuna hükmetti. Bunun sonucunda yasalarda değişiklik yapıldı.
Dini kuruluşlara devlet müdahalesinin önlenmesine yönelik reformlar
1995 yılında Bulgar hükümeti Bulgar Müslümanlarının seçilmiş Baş Müftüsünü görevden alarak başka bir lider atamıştır. Strazburg Mahkemesi bu girişimin dini bir kuruluşa keyfi bir müdahale olduğuna ve bunun da din özgürlüğünün bir ihlali olduğuna hükmetmiştir. Dini grupların tescilinde devlet kontrolunu sona erdiren yeni bir yasa kabul edilmiştir.
Bulgaristan
Dini inançları nedeniyle hüküm giyen şahsın adalete erişimi
Vahan Bayatyan bir Yahova Şahididir. 18 yaşındayken dini inancı nedeniyle askerlik hizmeti yerine sivil kurumlarda hizmet yapmak istediğini belirtti. Bunun üzerine asker kaçaklığından hüküm giydi ve iki buçuk yıl hapse mahkum edildi. Strazburg Mahkemesi bu durumun Bay Bayatyan’ın din özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. Bilahare askerlik hizmetlerinde değişiklikler yapıldı.
Ermenistan
Yararli ‘link’ler
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarına dair bilgilendirme metinleri
Madde 9 – Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü (İngilizce olarak) PDF (1,200 Mo)
Vicdani red (İngilizce olarak) PDF (250 Ko)
Din özgürlüğü (İngilizce olarak) PDF (315 Ko)
Dini semboller ve giysiler (İngilizce olarak) PDF (225 Ko)