Eremia v. Moldova Cumhuriyeti

|2013

Anne ve kızları aile içi şiddet davasını kazandıktan sonra mağdurlara daha fazla destek verilmesi

AİHS’e (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi) göre aile içi şiddete tanık olan çocuklar psikolojik travma geçiriyorlar ve devlet bu çocukları korumakla yükümlüdür.

Doina Ioana Străisteanu, başvuru sahibinin avukatı, RFE/RL’den alıntıdır

Davaya ilişkin genel bilgiler

Bir hâkim Lilia Eremia’nın eve sık sık sarhoş gelen ve kendisini bazen ergen kızları Doina ve Mairana’nın önünde olmak üzere döven tacizci kocası hakkında uzaklaştırma kararı çıkardı.

Kızlar kendilerini çaresiz hissettiler. Polis memuru olarak görev yapan babaları hakkında aile evinden uzak durma emri çıkarılmıştı.

Bir defasında Lilia’nın kocası yolda yürürken onu taciz etti. Birkaç gün sonra uzaklaştırma kararını ihlal ederek zorla Lilia’nın evine girdi Lilia’ya saldırdı ve Mariana’yı sözle taciz etti.

Lilia bu olayları bildirdi ancak polisin şikayetini geri çekmesi için kendisine baskı uyguladığını söyledi. Polisler eğer ısrar ederse kocasının işini kaybedebileceğini bunun da kızlarının hayatını olumsuz etkileyeceğine dair kendisini uyardılar.

Ertesi gün Lilia’nın kocası aile evine gelerek uzaklaştırma kararını bir kere daha ihlal etti. Lilia’yı dövdü ve öldürmekle tehdit etti.

Sonunda savcılar bir ceza soruşturması açtılar ancak Lilia’nın tacizci kocasının bu süre zarfında bir suç daha işlemesi halinde tekrar açılmak şartıyla bu soruşturmayı bir yıl süreyle askıya aldılar. Adamın “toplum için bir tehlike oluşturmadığını” söylediler.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

Avrupa mahkemesi Moldova yetkili makamlarının Lilia’yı ya da babalarının annelerine yönelik şiddetine tanık oldukları için psikolojik zarar gören iki kızını korumak üzere etkili önlemler almadıklarına hükmetti. Bu onların haklarını ihlal etti.

Moldova ayrıca şiddeti mükerrer olarak görmezden gelmek ve Lilia’ya karşı cinsiyetçi bir tutum takınma suretiyle Lilia’ya bir kadın olarak ayrımcılık da yaptı.

Yetkili makamların kararlı bir tavır takınmamaları . . . saldırganın, mesleki görevleri başkalarının haklarını koruma, suçu önleme ve kamu düzenini sağlamayı kapsayan bir polis memuru olması düşünüldüğünde . . . daha da rahatsız edicidir.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, Mayıs ayı 2013

Takip

Moldova devleti Avrupa mahkemesi kararına, Lilia, Doina ve Mariana’ya daha fazla koruma sağlayarak karşılık verdi. O tarihten itibaren yeni şiddet bildirimi olmadı.

Moldova aynı zamanda bu davada verilen kararın ardından aile içi şiddetle daha genel anlamda mücadele etmek üzere bir dizi önlemler aldı:

2017’de, Moldova Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi’ni (“İstanbul Sözleşmesi”) imzaladı.
Moldova aile içi şiddet yasasını değiştirdi. 2016’dan beri yürürlükte olan bu değişiklikler aile içi şiddet mağdurlarına daha iyi destek ve faillere, uzaklaştırma emrinin ihlal edilmesi halinde para cezası da dahil olmak üzere, daha sert yaptırımlar sağladı.
Moldova yetkili makamları aile içi şiddeti önleme konusunda farkındalık yaratma ve toplumu bilgilendirme kampanyalarının yanı sıra yargıçlar, savcılar ve polis memurlarına yönelik eğitim kursları düzenledi.

Her ne kadar başlangıçta ilerlemeler kaydedildiyse de Moldova’da aile içi şiddete dair yapısal meseleler tam anlamıyla halledilmemiştir ve bu konular halen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin gözetimi altındadır. Moldova yetkili makamlarının vakti geldiğinde daha fazla adım atmaları beklenmektedir.

Ek bilgi

Themes:

İlgili örnekler

Kadınlara yönelik şiddetle mücadele konusunda Avrupa’ya ilham veren sembolik karar

Nahide Opuz yıllarca kocası tarafından taciz edildi. Bu şiddet trajik bir şekilde annesinin ölümüne yol açtı. Avrupa Mahkemesi Türkiye’nin Nahide ve annesini korumak için gerekenleri yapmadığına ve ilk defa toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin bir ayrımcılık biçimi olduğuna hükmetti. Bu karar, kadınlara yönelik şiddeti önleme ve bununla mücadeleye dair uluslararası çabalara ilham verdi.

Themes: Kadınlara karşı şiddetten arınma Yaşam hakkı

Türkiye

Öldürülen anne ve kızın ailesi için adalet

M.T. ve kız bebeği V.T kendilerine şiddete dayalı tehditler yönelten adam tarafından, adam cezaevinden salınır salınmaz vurularak öldürüldü. M.T. ve V.T.’nin ailesi yetkili makamların onları korumak için yeterli önlemleri almadıklarına inandılar. Avrupa Mahkemesi de aynı görüşteydi. Avrupa mahkemesinin bu davadaki kararı Hırvatistan’ın aile içi şiddet mağdurlarını koruma önlemlerini artırmasına...

Themes: Kadınlara karşı şiddetten arınma Yaşam hakkı

Hırvatistan

Polisin tecavüz iddiasını gereği gibi soruşturmamasının ardından cinsel şiddet mağdurlarının daha iyi korunması

B.V. yıllarca yetkili makamların, uğradığı tecavüz ve cinsel saldırı iddialarını soruşturmalarını sağlamaya çalıştı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Belçika yetkili makamlarının B.V.’nin iddialarını ciddi ve kapsamlı bir şekilde soruşturmadıklarına hükmetti. Bu tarihten itibaren Belçika cinsel şiddet mağdurlarını dahi iyi korumak üzere birçok önlem aldı.