Նոյեմբերի 18-ին նշվող Սեռական շահագործումից և սեռական բռնությունից երեխաների պաշտպանության եվրոպական օրվան ընդառաջ Եվրոպայի խորհրդի գլխավոր քարտուղար Մարիա Պեյչինովիչ Բուրիչը և Իսլանդիայի արտաքին գործերի նախարար և ԵԽ Նախարարների կոմիտեի նախագահ Ֆյորդիս Կոլբրուն Ռեյկֆյորդ Գիլֆարդոտիրը ընդգծել է սեռական բռնության և շահագործման զոհ դարձած երեխաների համար բարենպաստ արդարադատությունն ապահովելու անհրաժեշտությունը ՝ Եվրոպայում Բառնհաուս (Երեխաների տուն) կառույցների զարգացման միջոցով:
Բառնհաուսը (Երեխաների տունը) երեխաների սեռական բռնության դեմ պայքարի եվրոպական առաջատար մոդելն է, որը համակարգում է քրեական և երեխաների բարեկեցության հետ կապված զուգահեռ հետաքննությունները, բոլոր համապատասխան ծառայությունները բերում է մեկ հարկի տակ՝ օգնելով խուսափել երեխայի կրկնակի զոհ լինելու զգացումից:
«Երբ ինչ-որ բան սխալ է լինում, այնքան հաճախ, որ երեխայի վերահսկողությունից դուրս է, երեխաները ոչ թե անդեմ ու ոչ համակարգված պետության կարիքն ունեն, այլ բարի, համակարգված և անհատական մոտեցմամբ խնամքի, որը չի վախեցնում, կամ օտարում, չի ստիպում նրանց կրկի իրենց զոհ զգալ: Եվ «Բառնահուսի» մոդելն ապացուցել է, որ արդարադատության արդյունավետ պատասխանն է, որը համապատասխանում է օրենքին»,- ասել է գլխավոր քարտուղար Մարիա Պեյչինովիչ Բուրիչը: «Երեխայի իրավունքների 2022-2027 թվականների մեկնարկած Հռոմի ռազմավարության մեջ մենք հստակ ընդգծել ենք, որ շարունակելու ենք առաջնահերթություն տալ այս մոդելին»:
Բառնահուսի մոդելն առաջին անգամ գործարկվել է Եվրոպայում՝ Իսլանդիայում 1998թ.-ին: 2015թ.-ին Եվրոպայի խորհրդի՝ սեռական շահագործումից և սեռական բռնությունից երեխաների պաշտպանության մասին կոնվենցիայի կողմերի կոմիտեն (Լանզարոտեի կոնվենցիա) մոդելը ճանաչել է որպես խոստումնալից պրակտիկա, և այդ ժամանակից ի վեր Եվրոպայի խորհուրդն աջակցում է իր անդամ երկրներին այն ադապտացնելու և օգտագործելու հարցում։ Եվրոպայի խորհրդի և Եվորպական Միության աջակցությամբ առաջին մանկական տունը բացվել է 2022 թվականի մայիսին Սլովենիայում։ Նմանատիպ համատեղ ծրագրեր շարունակվում են նաև Ֆինլանդիայում, Իռլանդիայում և Իսպանիայում:
«Խնդիրն այն է, որ լինի ընդհանուր ըմբռնում, թե ինչ է Բառնահուսը և ինչպես պետք է այն գործածվի՝ մարդու իրավունքների միջազգային չափանիշներին համապատասխան: Այս մարտահրավերին արձագանքելու համար Եվրոպայի խորհրդի Երեխաների իրավունքների ղեկավար կոմիտեն, Իսլանդիայի աջակցությամբ, ներկայումս մշակվում է գոյություն ունեցող Բառնահուսի տիպի ծառայությունների քարտեզագրում ամբողջ մայրցամաքում»,- նշել է գլխավոր քարտուղարը։
Իսլանդիայի արտաքին գործերի նախարարը և Եվրոպայի խորհրդի Նախարարների կոմիտեի նախագահ Ֆյորդիս Կոլբրուն Ռեյկֆյորդ Գիլֆարդոտիրն իր հերթին նշել է.
«Իսլանդիան իսկապես հպարտ է, որ առաջ է քաշել Բառնհաուսի հայեցակարգը, որը գրեթե քառորդ դար հաջողությամբ արտահանվում է եվրոպական այլ երկրներ: Յուրաքանչյուր երեխա ունի առողջության, անվտանգության, խաղաղության և արժանապատվության մեջ հասունանալու իրավունք, և բոլոր պետությունների համար հրամայական է պաշտպանել նրանց իրավունքները: Ահա թե ինչու Իսլանդիան երեխաների և երիտասարդների իրավունքները դարձրել է Եվրոպայի Խորհրդում իր նախագահության առաջնահերթությունը»:
«Այս համատեքստում մենք ուրախ ենք հաստատել Անդորրայի, Բելգիայի, Մոնակոյի, Սան Մարինոյի և Սլովենիայի նախաձեռնած հայտարարությունը, որին միացել են Եվրոպայի խորհրդի անդամ 40 այլ երկրներ, այդ թվում նաև Մեքսիկան, որոնք աջակցում են Եվրոպայում Բառնահուսի մոդելի իրականացմանը։» - եզրափակել է Նախարարների կոմիտեի նախագահը։