Steel ve Morris v. Birleşik Krallık

|2005

‘McLibel’ hakaret davasında çevre eylemcileri için adalet

Bu bir ifade özgürlüğü meselesidir ve bir şeyin doğru olduğuna inanan gerçek bir görüş organı varsa o zaman bunu söyleyebilmelisiniz.

Helen Steel, McSpotlight’tan alıntı

Davaya ilişkin genel bilgiler

İki çevre eylemcisi Helen Steel ve David Morris, İngiliz hukuk tarihinin en uzun süren davasında fast-food devi Mc Donald’s şirketini sindirdi.

Helen ve David 1980’lerin ortalarında McDonald’s’a karşı tabandan gelen bir kampanyada yer aldılar. Kampanya grubu, şirketi çevreye zarar vermekle suçlayan bir broşür bastı ve dağıttı.

McDonald’s, gruba sızmaları ve broşürün hazırlanmasından ve kampanyanın düzenlenmesinden kimlerin sorumlu olduğunu bulmaları için özel dedektifler tuttu. Ardından şirket Helen ve David’e karşı hakaret davası başlattı.

Helen ve David hakaret içermediğini iddia ettikleri broşürü basmadıklarını söylediler. Masraflarını karşılamak üzere hukuksal destek almak için başvurdular ancak başvuruları reddedildi çünkü Birleşik Krallık’ta hakaret davalarında hukuksal destek verilmiyordu.

O sırada Helen bir barda yarı zamanlı olarak çalışıyordu ve David küçük bir oğlan çocuğunu tek başına büyüten bir ebeveyndi. Kamunun sağladığı bazı desteklere rağmen mahkeme ve temyiz sırasında kendilerini etkili olarak temsil etmek için gerekli harcamaları karşılayamadılar. Diğer taraftan McDonald’s, profesyonel bir hukuk ekibi ile temsil edildi.

313 gün süren bir mahkemenin ardından hakim McDonald’s lehine bir tazminat kararı verdi. Temyiz mahkemesi broşürdeki bazı iddiaların doğru olduğuna karar verdi ve ödenecek tazminatı azalttı.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Kararı

Avrupa mahkemesi Birleşik Krallık’ın böyle karmaşık yargılama sürecinde Helen ve David’e hukuksal destel vermeyi reddetmesinin onların davalarını Birleşik Krallık mahkemelerinde etkili bir şekilde temsil edememeleri anlamına geldiğine hükmetti. Bu kişiler McDonald’s ile karşılaştırıldığında adil olmayan bir dezavantaja sahip oldular bu da onların haklarının ihlal edilmesine yol açtı.

. . . ana akımın dışında kalan bu tür grup ve bireylerin sağlık ve çevre gibi kamu çıkarlarını ilgilendiren konularda kamusal tartışmalara katılmalarını sağlamakta güçlü bir kamusal yarar vardır.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, Şubat 2005

Takip

Avrupa mahkemesi karar verdiğinde, istisnai durumlarda hakaret davalarında hukuksal destek sağlanmasına izin veren 1999 Adalete Erişim Yasası İngiltere ve Galler’de yürürlüğe girdi. Güncellenen kılavuz Avrupa mahkemesinin Helen ve David davasında verdiği kararın başka davalar değerlendirilirken “kıstas” olarak kabul edileceğini açıkça ortaya koydu.

Kuzey İrlanda’da hukuksal destek konusunda zaten benzer bir yasa vardı. İskoçya Avrupa mahkemesinin Helen ve David davasında verdiği karardan sonra 2007 ve 2010’da istasnai durumlarda hukuksal desteğe izin veren yasalar çıkardı.

Ek bilgi

Themes:

İlgili örnekler

Baba oğulun altın madeninde siyanür kullanıldığına dair şikayeti üzerine, sınai tehlikelerin önlenmesine yönelik çok sıkı kısıtlamalar uygulanıyor

Baia Mare’de yaşayan Vasile Tătar, bir altın madeni şirketinin felakete yol açan kimyasal madde sızıntısındaki rolüne rağmen şirketin siyanür kullanmaya devam etmesine izin verilmesi üzerine oğlu Paul’un sağlığı konusunda korkuya kapıldı. Vasile ve Paul davalarını Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine götürdüler. Mahkeme Romanya’nın, baba oğulun sağlıklı ve korunaklı bir çevrede yaşama hakkını...

Themes: Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı

Romanya

Kadın gürültü kirliliği davasını kazandıkdan sonra devlet müfettişlerine yeni yetkiler verilmesi

On yıldan fazla bir süre boyunca, Ljubica Udovičić’in ev hayatı dairesinin tam altındaki bardan gelen aşırı gürültüler nedeniyle alt üst oldu. Sarhoş olan ve şiddetli davranışlar sergileyen müşteriler nedeniyle defalarca polis çağrıldı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Hırvat yetkililerin harekete geçemediklerine ve Ljubica’nın haklarının ihlal edildiğine hükmetti. Bu da Hırvatistan’ın gürültü...

Themes: Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı

Hırvatistan

Çevre gruplarının yasal itirazı haksızca reddedildikten sonra adalete daha iyi erişim sağlanması

Belçika Danıştay’ı bir çevre grubunun bir atık depolama alanının genişletilmesine izin veren bir karara itirazını, başvurularına olay raporunu eklemedikleri gerekçesiyle reddetti. Avrupa mahkemesi bunun grubun adil yargılanma hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Karar Danıştay’ın şikayetleri değerlendirirken daha az şekilci bir yaklaşım sergilemesini teşvik etti, başvuru sahiplerinin bir mahkemeye...

Themes: Adil yargılanma hakkı Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı

Belçika

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin etkileri