Gjini v. Sırbistan | 2019

Masum bir adamın tecavüze uğramasının ardından cezaevi şiddetinin önlenmesi ve izlenmesine yönelik yeni önlemler

. . . Mahkeme cezaevi yetkililerinin herhangi bir şiddet belirtisini tespit etme ve buna tepki verme konusunda yetersiz kaldıklarına hükmetti . . .

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, Nisan 2019

Davaya ilişkin genel bilgiler

Sırp polisi 2008’de Gjini’yi sahte banknot kullanmaktan tutukladı. Yapılan testler daha sonra kullanılan banknotun aslında gerçek olduğunu gösterdi.

Fabian 31 gün cezaevinde kaldı. Dört kişinin daha kaldığı bir hücreye konmuştu. Hücrede doğru düzgün bir yatak yoktu ve Fabian yerde uyumak zorunda bırakılmıştı.

Fabian’ın travmatik işkencesi hemen başlamıştı. Hücre arkadaşları onu aşağılamaya karar vermişti. Ona defalarca paspas yaptırdılar, düzenli aralıklarla tekmelediler ve tokatladılar. Hücre arkadaşları onu bütün gece soğuk suyun altında durdurdu. Hareket etmesine izin vermediler. Ayaklarında yaralar ve bereler çıktı. Fabian’ın hücre arkadaşları eğer hapishane yetkililerine bu taciz hakkında bir şey söylerse onu öldürmekle tehdit ettiler.

Fabian’a göre hücre arkadaşları daha sonra onu uyuşturup tecavüz etmişlerdi. Ardından tecavüz mağduru olduğunu göstermek için saçlarını ve kaşlarını traş ettiler. Fabian cezaevi gardiyanlarının kendisinin başına gelenlerin farkında olduklarını ancak olanlara son vermek için hiçbir şey yapmadıklarını iddia etti.

Serbet bırakıldıktan sonra yetkili makamlara gördüğü kötü muameleye dair şikayette bulundu. Sırp mahkemeleri Fabian’ın tutuklu kaldığı sırada acı çektiğine hükmetti ve kendisine 2,350€ tazminat ödenmesine karar verdi.

Cezaevinde gördüğü işkence nedeniyle travma sonrası stress yaşayan Fabian adaletin yerine geldiğini düşünmüyordu.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

Avrupa Mahkemesi Sırp cezaevi yetkililerinin Fabian’a yönelik şiddeti tespit etme, önleme ya da izleme konusunda yetersiz kaldıkları sonucuna vardı. Devlet de onun şikayetlerini soruşturma ya da sikayetleri üzerine kovuşturma başlatma konusuna yetersiz kalmıştı. Bu Fabian’ın haklarını ihlal etmişti.

Mahkeme Fabian’a 25, 000€ tazminat ödenmesine karar verdi.

. . . cezaevi görevlileri . . . [Fabian’ın] kaşlarının tıraş edildiğini, saçının tuhaf bir şekilde tıraş edildiğini ve cildinde hasarlar olduğunu farketmiş olmalılar.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, Nisan 2019

Takip

Avrupa Mahkemesi’nin Fabian davası hakkında karar verdiği tarihte Sırbistan tutukluluk alanlarında şiddeti önlemek ve izlemek üzere katı önlemler almıştı.

2013’te bu konuda bir ulusal stretejinin kabul edilmesinin ardından hapis cezası gibi cezai yaptırımları uygulama usullerini daha iyi düzenleyen yeni bir kanun yürürlüğe girdi. Yeni yasa cezaevlerindeki altyapı ve güvenliği iyileştirmeyi ve tutukluların insan haklarını güvence altına almayı hedefliyor.

Yeni kurallar uyarınca cezaevi görevlileri, mahpusa yönelik şiddet de dahil olmak üzere, bir kurumun iç yönetmeliğine yönelik ihlalleri bildirmemeleri halinde işten atılabilecekler.

Tıbbi personel tutukluların maruz kaldığı yaralanmaların özel kaydını tutmalı ve şiddet uygulandığını gösteren herhangi bir işareti cezaevi görevlilerine bildirmeli. Ayrıca tutuklular cezaevi şiddetine dair şikayetlerini doğrudan doğruya bir hakime de iletebilirler.

Ek bilgi

Themes:

İlgili örnekler

Wider availability of drug substitution therapy in prisons

The European court ruled that the German authorities violated the human rights convention by refusing to give drug substitution therapy to a prisoner suffering from long-term addiction, even though there was a strong indication it was the treatment he needed. Germany responded by making such therapy more available in prisons.

Themes: İnsan hakları ve sağlık

Almanya

Epilepsi hastası mahkûmun doğru dürüst tedavi görmemesi üzerine cezaevindeki sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi

Ağır epilepsi hastası olan Robert Kaprykowski, doktorların özel bakım olmadan sağlığının ve hayatının tehlikede olduğunu uyarmalarına rağmen cezaevinde ihtiyaç duyduğu desteği almak için mücadele etti. Avrupa mahkemesi Polonyalı cezaevi yetkililerinin Robert’e doğru düzgün sağlık bakımı sunamadıklarına hükmetti. Bu da kötü muamele anlamına geliyordu. Kararın ardından Polonya cezaevlerindeki...

Themes: İşkence ve kötü muamele İnsan hakları ve sağlık

Polonya

Polisin diş teknisyenine kötü muamelesinden sonra tutuklulara daha iyi koruma sağlanması

Vladimir Kummer bir diş teknsyeniydi. Bir gece iddiaya göre sokağa idrarını yaparken görüldü. Polis kendisini bir hücreye koydu. Kummer burada duvara prangalanmıştı ve iddiaya göre dövülmüştü. Strazburg Mahkemesi Bay Kummer’in onur kırıcı muameleye maruz bırakıldığına ve düzgün bir soruşturma yapılmadığına hükmetti. Olay sonucunda ileride bu tür muamelenin yapılmaması için önemli değişiklikler...

Themes: İşkence ve kötü muamele

Çek Cumhuriyeti

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin etkileri