Otistik adamın yasadışı bir şekilde hastanede tutulmasından sonra savunmasız kişiler için getirilen güvenceler

Sonunda ziyaret etmemize izin verdiklerinde tanınmayacak haldeydi, eve, bulunmak istediği yere gelir gelmez hızla eski haline döndü.

H.L.’nin bakıcısı Bayan E.

Davaya ilişkin genel bilgiler

H.L. ileri otizm ile doğdu. Bu durum onun konuşma ve başkalarını anlama becerisini kısıtlamıştır.

Otuz yılı aşkın bir süre boyunca H.L. bir kamu hastanesinde bakıldı.1994’te iki bakıcısı Bay ve Bayan E’nin yanına taşındı, onlarla birlikte mutlu yaşıyordu.

Temmuz 1997’de H.L. bir günlük bakım merkezinde iken ajite hale geldi. Başını yumrukladı ve duvara çarptı.

Doktorlar H.L.’de bir duygu durumu bozukluğu olmasından şüphelendiler. Hastanede kalmasının H.L. için en iyisi olduğunu düşündüler ama onu resmi olarak akıl sağlığı hukuku kapsamında tutmamaya karar verdiler çünkü hastaneye yatırılmaya itiraz etmedi. Bunun yerine hastanede “gayri resmi hasta” sıfatıyla tutuldu.

Bay ve Bayan E.’nin H.L.’yi ziyaret etmesi engellendi. Hastanede aldığı bakım ve gördüğü tedaviye dair endişelendiler. Doktorlar onlara H.L.’nin ancak davranışları ve akıl sağlığı iyileştiğinde dışarı çıkacağını söylediler.

H.L.’nin avukatları onu hastaneye yatırma kararının hukuki olarak incelenmesi için başvurdular. Bir temyiz mahkemesi H.L.’nin yasa dışı bir şekilde tutulduğuna karar verdi çünkü kendisi hastanede tedavi görmek için kanunun gerektirdiği rızayı veremeyecek durumdaydı. Bu mahkeme kararı H.L. taburcu edildikten sonra bozuldu.

H.L. hastanede kaldığı son dönemde resmi olarak, kanunun izin verdiği gibi bir akıl sağlığı hastası olarak tutuldu.

H.L. sonunda Aralık 1997’de Bay ve Bayan E. ile tekrar bir araya gelmek üzere eve gönderildi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

Avrupa mahkemesi H.L.’nin “gayri resmi hasta” olarak geçirdiği sürenin, sürekli gözetim altında tutulduğu ve ayrılma özgürlüğü olmadığı için tutukluluk anlamına geldiğine karar verdi.

H.L.’nin tutulması yasa dışıydı çünkü H.L. gibi rıza veremeyecek durumda olan ama hastaneye yatırılmaya direnmeyebilen ya da ayrılma isteğini ifade edemeyebilen savunmasız kişiler için yasal güvenceler yoktu. H.L.’nin tutukluluğuna mahkeme önünde itiraz edebileceği doğru düzgün bir yol da yoktu.

Avrupa mahkemesi Birleşik Krallık’ın H.L.’nin özgürlük hakkını ihlal ettiğine hükmetti.

. . . Mahkeme uysal ehliyetsiz kişilerin hastaneye kabulü ve hastanede tutulmasını düzenleyen herhangi bir sabit usul kuralının olmamasını çarpıcı bulmuştur.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı, Ekim 2004

Takip

Avrupa mahkemesinin H.L. davasında verdiği karara karşılık olarak 2007 Akıl Sağlığı Kanunu bir Uygulama Esasları ile birlikte, İngiltere ve Galler’de kendi adlarına yasal kararlar alamayan H.L. gibi savunması kişilerin psikiyatri kurumlarına yatırılması ve burada tutulmasına ilişkin güvenceler getirdi.

2010’da Kuzey İrlanda Sağlık ve Sosyal Kurulu bir bireyin özgürlüğünün kısıtlanmasıyla sonuçlanabilecek bakımı ya da tedavisi hakkında karar verme sürecine katılanlara yönelik yeni bir rehberlik yayınladı. 2016 Akıl Ehliyeti Kanunu (Kuzey İrlanda) benzer güvenceleri getirdi.

İskoçya’da herhangi bir yasa değişikliği gerekmedi.

Ek bilgi

Themes:

İlgili örnekler

Adam yasa dışı bir şekilde sosyal bakım evinde tutulduktan sonra kanun değişti

Jaroslav Červenka vasisi onun kendine bakamayacak durumda olduğuna karar verdikten sonra iradesi dışında bir bakımevine yerleştirildi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Jaroslav’ın özgürlük hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Avrupa mahkemesinin kararını önceden sezen Çek Cumhuriyeti sosyal bakımevlerine yerleştirilen insanlar için daha iyi korumlalar getirdi.

Themes: Özgürlük ve güvenlik hakkı

Çek Cumhuriyeti

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin etkileri