Jersild/Danimarka Davası  | 1994

Bir gazetecinin aşırı uçlara mensup gruplarla ilgili bir haberi nedeniyle mahkum edilmesi üzerine medya özgürlüğünü korumaya yönelik reformlar yapılması

Bir gazetecinin, başka bir şahsın bir mülakattaki ifadelerinin yayılmasına yardımcı olması nedeniyle cezalandırılması, basının kamuyu ilgilendiren konuların ele alınmasına katkısını ciddi bir şekilde engelleyecektir ve bunun yapılması için özellikle güçlü nedenler mevcut değilse böyle bir tedbir düşünülmemelidir.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesinin 23 Eylül 1994 tarihli kararı

Ön bilgiler

Jens Jersild bir gazetecidir. Jersild Danimarka’daki aşırı uçtan bir gençlik grubuyla ilgili bir haber filmi yapar. Haber filminde bireylerin, bireylerin zihniyetlerinin ve hangi sosyal çevreden geldikleri üzerine odaklanılarak ırkçılık problemi ele alınmıştır. Haberde aşırı uçtaki şahıslar etnik azınlıklarla ilgili ağır hakaretler dolu sözler söylerler. Daha sonra da bir sosyal yardım çalışanıyla yapılan bir röportaj yer alır. Röportajda sosyal yardım çalışanı haber filmindeki gençlerin ırkçı eğilimlerini ekonomik fırsatlarının olmamasıyla ve suç ortamıyla ilişkilendirir.

Bay Jersild ırkçı söylemlerin yaygınlaştırılmasına yardımcı olmaktan mahkum olur. Gazeteci 1000 Danimarka kronu ödemeye mahkum edilir.

AİHM kararı

AİHM söz konusu haber programının sosyal bir sorunu temsil eden bireyleri gösterme ve irdelemeyi amaçladığına hükmetmiştir. Haber programı ırkçı değerleri yaymaya çalışmamış, ırkçıları antisosyal aşırıcılar olarak anlatırken kamuoyunun dikkatini daha geniş bir soruna çekmiştir.

Şiddet içeren nefret söylemlerinin cezalandırılması gereken durumlar olabilir. Ancak söz konusu koşullarda Bay Jersild’in yaptığı çalışma için mahkum edilmesi orantısız olmuş ve ifade özgürlüğü hakkını ihlal etmiştir.

Müteakip gelişmeler

Danimarka Yüksek Mahkemesi 1994’te, medya özgürlüğüyle ilgili davalarda Strazburg Mahkemesinin içtihatlarını uygulamıştır. Çıkan yeni yasayla birlikte bu durum Danimarka mahkemelerinin gazetecilerin ifade özgürlüğünü koruma gücünü artırmıştır.

Bay Bay Jersild’e karşı sürdürülen ceza davası yeniden görülmeye başlanmıştır.

Themes:

İlgili örnekler

Yanlış uygulamaları ve eksiklikleri haber vererek ortaya çıkaran hemşirenin işten atıldıktan sonra tazmin edilmesi

Brigitte Heinisch bir geriyatri hemşiresiydi. Çalıştığı yaşlılar evindeki uygulamaların hastaların yaşamını tehlikeye attığını iddia etti. İddialarını kamuya açıkladıktan sonra işten atıldı. Buna rağmen Alman mahkemeleri işten atılmasının yasal olduğuna hükmetti—bunun üzerine Bayan Heinisch Strazburg Mahkemesine başvurdu. Davası yeniden görüldü ve kendisine tazminat ödendi.

Read more

Bir kamu yetkilisiyle ilgili eleştiri yayınladığı için çok büyük para cezasına çarptırılan şahsın adalete kavuşması

Zoran Lepojić bir belediye başkanının kamu parasını heba ettiğini iddia eden bir yazı yayınladı. Belediye Başkanı Zoran Lepojić’e karşı hakaret davası açtı ve Zoran Lepojić ortalama maaşın sekiz katından fazla bir miktarı tazminat olarak ödemeye mahkum edildi. Strazburg Mahkemesi bu cezanın makul sınırları aştığına ve Bay Lepojić’in ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. Sırbistan Yüksek...

Read more

Soru sorduğu için mahkum edilen gazeteci AİHM’de açtığı davayı kazanır

Portekiz futbolundaki yolsuzluk iddialarına ilişkin bir haber programında José Manuel Colaço Mestre konuğuna o dönemde aynı zamanda hem Porto Futbol Kulübünün Başkanı hem de Portekiz Futbol Liginin Başkanı olan Bay Pinto de Costa’nın iki şapkalı rolüyle ilgili sorular sordu. Bu sorular nedeniyle gerek Bay Colaço Mestre gerekse işvereni Portekiz mahkemelerince ceza suçu oluşturan hakaret...

Read more