Hyde Park ve diğerleri/Moldova Cumhuriyeti  | 2009

İfade özgürlüğü grubunun kamuya açık alanlarda protesto yapma hakkını güçlendirmesi

Kazandığımız için ve adalet yerini bulduğu için mutluyuz…

Hyde Park birinci Başkanı, Oleg Brega, Azi.md’de yayınlandığı gibi

Ön bilgiler

Hyde Park ifade özgürlüğü ve toplanma özgürlüğü hakkını korumaya çalışan bir sivil toplum kuruluşudur. Adını, ifade özgürlüğü açısından çok iyi bilinen bir yer olan, Londra’daki Hyde Park’ın Konuşmacılar Köşesinden almıştır.

Hyde Park 2005 ve 2006 yıllarında Chişinău’da bir dizi halk protesto gösterisi düzenledi.  Bunlardan biri Moldova’da konuşma özgürlüğünü koruma amacıyla yapılmıştı. Bir diğeri de Romanya’nın Moldova’lı öğrencilere yönelik politikalarını protesto etmek üzere Romanya Büyükelçiliği önünde düzenlenmişti.

Bu protestolardan bir bölümü kent yetkililerince yasaklanmıştı. Buna gösterilen nedenler arasında hükümetin protestonun amacıyla ters düşmesi ve protesto gösterisinin Moldova hükümetinin imajını etkilemesiydi.

AİHM Kararı

Mahkeme Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin özgür demokrat ülkeleri korumak üzere tasarlandığını hatırlattı. Halkın toplanma hakkı böyle bir toplumun hayati unsurlarından biriydi ve farklı fikirlerin alenen açıklanmasına hoşgörü gösterilmesini içermeliydi.

Moldova makamları farklı fikirlerin kamuya açıklanmasını yasaklamışlar ancak bunun için uygun bir neden açıklamamışlardı. Bu da toplanma özgürlüğü hakkını ihlal etmişti.

… demokrasinin Avrupa kamu düzeninin temel niteliklerinden biri olmasının yanı sıra, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi de, demokratik bir toplumun ideallerini ve değerlerini yaygınlaştırmak ve sürdürmek üzere tasarlanmıştır.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Mart 2009 tarihli kararı

Müteakip gelişmeler

Bu davayı ve bir dizi diğer davayı müteakiben, Moldova’da toplanma özgürlüğünü korumaya yönelik önemli reformlar yapıldı. Özellikle de Şubat 2008’de toplanma özgürlüğüyle ilgili yeni bir yasa kabul edildi. Bu yasayla halkın toplantı yapma özgürlüğüne yönelik çok daha güçlü bir koruma sağlandı.

2011 yılında Yüksek Mahkeme toplanma özgürlüğünün gereken biçimde korunması için yerel mahkemelerin yasaları nasıl uygulaması gerektiğini açıklayan bir karar aldı.  Kararda Strazburg mahkemesinin ilgili içtihadı ve orantılılık ilkesinin uygulanması gereği vurgulanıyordu.

Yeni yasanın kabulünü izleyen yedi yıl boyunca Chișinău belediye başkanlığına kamu etkinlikleriyle ilgili 6865 bildirimde bulunuldu. Belediye bunlardan sadece 27 başvuruya müdahale ederek etkinliğin yer ve/veya zamanının değiştirilmesini önerdi ve mahkemelerde yalnızca 11 davaya katıldı.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Moldova’daki cinsel azınlıkların toplantı özgürlüğünü korumaya yönelik reformları izlemeye devam etmektedir.

Additional information

Themes:

İlgili örnekler

Protesto gösterisinin reddedilmesinden sonra barışçı gösterilere daha iyi koruma sağlanmıştır

Bir STK kadınlara ve azınlıklara yönelik ayrımcılığa dikkat çekmek üzere Varşova’da yapılmak üzere bir dizi gösteri düzenledi. Belediye başkanının bu gösterilerin homoseksüellerin haklarını savunduğu için karşı olduğunu açıklamasından sonra gösteriler yasaklandı. Strazburg Mahkemesi yasağın kamunun toplanma özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. Bunun sonucunda protesto hakkının korunması için...

Read more

Çevre örgütüne yasal statü verilmemesini müteakiben dernek kurma özgürlüğünü korumaya yönelik reformlar yapılması

Dört Ukraynalı yerel çevrelerini korumak için bir grup oluşturdular. Ancak derneklerini tescil ettirmek istediklerinde yetkililer idari bir takım teknik konuları gerekçe göstererek isteklerini reddetti. Grup dağılmak zorunda kaldı. AİHM bunun grubun dernek kurma özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. 2013 yılında yeni Dernekler Yasası bu tür grupları korumaya yönelik daha uygun kurallar içeriyordu.

Read more

Barışçı bir gösterinin makul olmayan nedenlerle yasaklanması sonrasında özgür toplantı yapma ile ilgili reformlar yapılması

Bir insan hakları STK’sı polis gözetiminde ölen bir şahsı anmak üzere Erivan’da yürüyüş düzenlemek istedi. Belediye başkanlığı yürüyüşü engelledi. Strazburg Mahkemesi yasak kararının gerekli gerekçeyle alınmadığını ve STK’nın özgür toplanma hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Yasaklamadan sonra Ermenistanda halka açık toplantı hakkının korunmasına yönelik reformlar yapıldı.

Read more