Šulcas/Litvanya Davası  | 2010

Çok uzun yasal sürecin adaletin süratlendirilmesi için reformlara yol açması

Herkes davasının makul bir süre içinde, hakkaniyete uygun ve kamuya açık olarak görülmesini isteme hakkına sahiptir …

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 6. Maddesinden alıntı

Ön bilgiler

AİHM’nin önüne gelen pek çok davada davacılar Litvanya’daki dava sürecinin aşırı uzamasından şikayetçiydiler.

Bu davalardan biri iş adamı Donatas Šulcas tarafından açılmıştı. Bay Šulcas davayı açtığında Litvanya mahkemelerinin davayla ilgili nihai karar vermeleri sekiz yıl dokuz ay sürdü.

AİHM kararı

AİHM çeşitli gecikmelerin Litvanya yetkililerinden kaynaklanan hatalar veya yavaşlık nedeniyle meydana geldiği sonucuna vardı. Genelde dava süreci aşırı uzundu. Bu da Bay Šulcas’ın mahkemeye makul bir sürede erişim hakkını ihlal etmişti. Mahkeme aynı zamanda, o sırada yürürlükte olan Litvanya yasalarında, söz konusu gecikmeyle ilgili etkili bir hukuk yolunun bulunmadığını da tespit etti.

Litvanya’nın Strazburg Mahkemesinde yıllardır yaşadığı en büyük hukuki sorunlardan biri, yani, milli seviyede dava süreçlerinin uzunluğunun Strazburg’da ihlal kararlarıyla sonuçlanması konusu nihayet ele alınmıştır. Davacılar artık etkili hukuk yolu olarak, uzun dava süreçleriyle ilgili tazminat taleplerini, Litvanya mahkemelerine sunabilmektedirler.

Danutė Jočienė, Litvanya Anayasa Mahkemesi Yargıcı, eski AİHM yargıcının “AİHM’nin Orta ve Doğu Avrupa’da Demokratik Değişim Üzerindeki Etkisi”nde yer alan yazısı

Müteakip gelişmeler

AİHM önüne gelen davalarda Litvanya adalet sisteminde hukuk davaları, ceza davaları ve idari davalarda makul sayılamayacak gecikmeler olduğu tespit edildi.

2010-2014 yılları arasında Litvanya mahkemelerinde adalete zamanında erişim sağlanması amacıyla bir dizi önemli ve geniş kapsamlı reform yapıldı. Bunlar arasında, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu ve İdari Davalar Kanununda yapılan değişiklikler yer almaktadır.

Bu değişiklikler sonunda dava süreçlerinin ortalama sürelerinde önemli bir azalma gerçekleşmiştir. 2013 yılına gelindiğinde ortalama dava süreci iki yılın oldukça altına düşmüştü.

Aşırı gecikmeler için tazminat alma usulü de yürürlüğe girmiş olup AİHM 201 yılında bu usulün etkili bir yöntem olduğunu kabul etmişti.

Themes:

İlgili örnekler

Siyasi yolsuzluk mağduru olduğu öne sürülen bir hakimin görevine iade edilmesi

Oleksandr Volkov Yüksek Mahkeme hakimliği görevinden alınmıştı. Avukatı Ukrayna yargısının bağımsızlığını baltalamayı amaçlayan bir siyasi yolsuzluk mağduru olduğunu ileri sürdü. Strazburg Mahkemesi Volkov’un görevden alınmasının tamamen yanlı ve manipülasyona dayalı olduğuna, bunun da Volkov’un temel haklarını ihlal ettiğine hükmetti. Volkov 2015 yılında Yüksek Mahkemedeki görevine iade edildi.

Read more

Gayri adil yargılama sonucunda adaleti koruyacak reformlar yapılması

İşsiz olduğu ve parası bulunmadığı için César Igual Coll aile bakım masrafı ödememe suçundan aklandı. Ancak dava temyiz edildi. Temyiz mahkemesi kamuya açık bir oturum yapmadı ve César Igual Coll’dan kanıt almadı. Buna rağmen César Igual Coll hüküm giydi ve hapis cezasına çarptırıldı. AİHM kendisinin adil yargılanmadığına hükmetti. İspanya’da adil yargılama yapılma hakkını koruyacak...

Read more

Yargıda makul olmayan gecikmelerle ilgili reformlar

Almanya’da onlarca davacı yargı sürecindeki aşırı gecikmelerden şikayetçiydi. Bunlardan biri idari bir sorunla ilgili bir mahkeme kararının çıkmasını 13 yılı aşkın bir süredir bekleyen Rüdiger Rumpf’du. Strazburg Mahkemesi Almanya’da aşırı uzun dava süreciyle ilgili hukuk yollarının bulunmamasıyla ilgili bir yapısal sorunu tespit etti. Bunun sonucunda sorunla başa çıkmak üzere önemli reformlar...

Read more