Leszczak /Polonya  | 2006

Şahsın, işlemediği bir suç için hemen hemen altı yıl hapse mahkum olması – ve özgürlüğü korumaya yönelik reformlar yapılması

 … davacının dava öncesi gözaltına alınması için öne sürülen nedenler, kendisinin 2 yıl 10 ayı aşkın bir süre gözaltında tutulması için “yeterli” ve “anlamlı” bir gerekçe oluşturmamaktadır…

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Mart 2006 tarihli Kararı

Ön bilgiler

Haksız yere cinayetle ve hırsızlığa teşebbüsle suçlanan Andrzej Leszczak sonunda aklanıncaya kadar neredeyse üç yıl gözaltında tutuldu. Kendisi sürekli olarak suçsuz olduğunu iddia ediyor ve duruşmalara katılacağını ısrarla belirtiyordu. Ancak duruşmadan önce salıverilme talepleri reddedildi.

AİHM kararı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Polonya makamlarının Bay Leszczak’ı iki yıl on ayı aşkın bir süredir gözaltında tutmaları için makul bir neden gösteremediğine hükmetti. Bay Leszczak’ın salıverilme başvuruları da gerektiği gibi incelenmemişti. Özellikle de duruşmalara katılmasını sağlamak için başka yöntemler araştırılmamıştı. Bu da Bay Leszczak’ın neredeyse üç yıl boyunca özgürlük hakkını ihlal eden koşullarda gözaltında tutulmasına neden olmuştu.

Müteakip gelişmeler

Bir dizi benzer davadan sonra Polonya, ülkede özgürlük hakkının ihlalinde çok büyük ölçüde azalmaya yol açan çok geniş çaplı reformlar yaptı. Bu reformlar arasında aşağıdakiler de yer alıyordu:

  • Uygun davalarda, duruşma öncesi göz atı uygulamasına alternatif olabilecek yöntemlere başvurulmasını artıracak tedbirler;
  • Duruşma öncesi gözaltı sürelerinde azami sınırlar getirmeye ve duruşma öncesi gözaltı uygulamasının ne zaman gerekli olacağına ilişkin bilgilendirme sürecini iyileştirmeye yönelik yasal değişiklikler;
  • Özgürlük hakkının korunması konusunda hakim ve savcıların eğitilmesi.
Themes:

İlgili örnekler

CIA işkencesine ve ABD dışı ülkelerde gizlice “gözaltı” işlemine maruz bırakılan mağdurlardan resmen özür dilenmesi ve kendilerine tazminat ödenmesi

Khaled El-Masri’nin hayal bile edilemeyecek çilesi sıradan bir pasaport kontrolü sırasında Kuzey Makedonya sınır görevlileri tarafından göz altına alındığında başladı. El-Masri daha sonra kendisini Afganistan’daki gizli bir CIA hapishanesine götüren ABD istihbarat ajanlarına teslim edildi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Khaled’in bir “olağan dışı gözaltı” mağduru olduğunu kabul ederek kendisine...

Read more

Şahsın işlemediği bir suç nedeniyle üç ay gözaltında tutulması – ve özgürlükleri korumaya yönelik reformlar yapılması

I.I., işlemediği bir suç için dava öncesinde penceresiz bir hücrede 3 ay gözaltında tutuldu. Çeşitli hastalıklara yakalandıktan sonra I.I’ya yönelik suçlamalar delil yetersizliğinden kaldırıldı ve kendisi serbest bırakıldı. Benzer bir dizi davadan sonra Bulgaristan yasalarında özgürlükleri korumaya yönelik değişiklik yapıldı.

Read more

Psikiyatri hastanesinde keyfi bir biçimde gözaltı sonucunda özgürlük hakkının korunmasına yönelik reformlar yapılması

Frits Winterwerp bir psikiyatri hastanesinde gözaltında tutuluyordu. Bay Winterwerp zihinsel hastalığı olmadığını ve serbest bırakılması gerektiğini söyledi. Ancak Hollanda mahkemelerinde ifade verme isteği tekrar tekrar reddedildi ve mahkemeler kendisini mahkemede dinlemeden gözaltı süresini sürekli uzattılar. AİHM bunun Bay Winterwerp’in özgürlük hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Bay...

Read more