I. I. /Bulgaristan  | 2005

Şahsın işlemediği bir suç nedeniyle üç ay gözaltında tutulması – ve özgürlükleri korumaya yönelik reformlar yapılması

 … eklemleri şişti, ayak bilekleri ağrımaya başladı ve sağ elinin parmaklarını hareket ettiremedi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

Ön bilgiler

I.I. işlemediği bir suçla suçlanmış ve dava öncesi gözaltına alınmıştı. Gözaltı kararını veren mahkeme, davayı esastan incelemeyi reddettiği gibi, davacı aleyhine sunulan delillerin yeterliliğine ilişkin konuları da incelemedi.

I.I.’nın gözaltında tutulduğu yer kalabalıktı ve yer altındaki rutubetli hücresi güneş görmediği gibi hava da almıyordu. I.I iki üç diğer tutukluyla birlikte paylaştığı 6m2’lik hücresinde tahta bir kalasın üzerinde yatıyordu. Bulunduğu yerde doğru düzgün bir duş ve tuvalet olmayıp, tuvalet ihtiyacını diğer hücre arkadaşlarının gözü önünde, bir kovanın içinde gideriyordu. I.I aynı zamanda iyi hijyen koşullarını ve güneş görmesini gerektiren bir cilt hastalığından da mustaripti. Durumu çok daha kötüleşti, egzama ve arterit oldu. Ancak gerekli ilaçlara erişim sağlamasına izin verilmedi.

Üç ay sonra I.I.’ye açılan dava düştü ve kendisi serbest bırakıldı. 

AİHM kararı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi I.I.’yi gözaltına alma kararının, I.I’nın aleyhindeki kanıtların yeterli olup olmadığına bakılmaksızın veya özgürlüğünün kısıtlanması gerekip gerekmediğine dair diğer savlar incelenmeksizin alındığına hükmetti. Aynı zamanda süreç de gerektiği gibi bağımsız ve tarafsız olmamıştı. Son olarak da, I.I.’nın gözaltı koşulları yetersizdi.

Bu durum da temel haklarının ihlaline yol açmıştı.

Müteakip gelişmeler

I.I.’ye 4000 Euro tazminat ödendi.

Bu ve benzer davalar sonucunda, Bulgaristan yasalarında özgürlük hakkını korumaya yönelik değişiklik yapıldı. Ceza Muhakemeleri Usul Kanununda yapılan büyük değişikliklerle, dava öncesi gözaltında tutmaya, ancak sanığın kaçmasına veya yeniden suç işlemesine dair gerçek bir tehlikenin mevcut olması durumunda izin verilmektedir. Sanık aynı zamanda dava öncesi gözaltında tutulma kararının 72 saat içinde bağımsız bir hakim tarafından incelenmesini talep edebilmektedir.

Themes:

İlgili örnekler

Şahsın, işlemediği bir suç için hemen hemen altı yıl hapse mahkum olması – ve özgürlüğü korumaya yönelik reformlar yapılması

Haksız yere cinayet ve hırsızlığa teşebbüsle suçlanan Andrzej Leszczak beraat edinceye kadar neredeyse üç yıl gözaltında tutulmuştu. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Polonya makamlarının Bay Leszczak’ı neden gözaltında tuttuklarına ilişkin geçerli nedenler göstermediğine ve kendisinin duruşmaya katılmasını sağlayacak başka yöntemler araştırmadığına hükmetti. Buna benzer bir dizi davadan sonra...

Read more

Psikiyatri hastanesinde keyfi bir biçimde gözaltı sonucunda özgürlük hakkının korunmasına yönelik reformlar yapılması

Frits Winterwerp bir psikiyatri hastanesinde gözaltında tutuluyordu. Bay Winterwerp zihinsel hastalığı olmadığını ve serbest bırakılması gerektiğini söyledi. Ancak Hollanda mahkemelerinde ifade verme isteği tekrar tekrar reddedildi ve mahkemeler kendisini mahkemede dinlemeden gözaltı süresini sürekli uzattılar. AİHM bunun Bay Winterwerp’in özgürlük hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Bay...

Read more

Suçsuz bir otel müdürünün gereken kanıtlar olmaksızın 14 ay cezaevine konmasından sonra yasalarda reform yapılması

Otel müdürü Juozas Jėčius cinayet davasından yargılanmak üzere 14 ayı aşkın bir süre gözaltında tutuldu. Ancak kendisine karşı geçerli bir kanıt yoktu ve duruşmada beraat etti. Strazburg Mahkemesi Bay Jėčius’un hapse konmasının özgürlük hakkını ihlal ettiğine hükmetti. AİHM kararından sonra haksız yere gözaltı uygulamasının önlenmesi için yeni tedbirler alındı.

Read more