Sergey Solovyev/Rusya  | 2012

Suçsuz bir adamın yasaya aykırı olarak gözaltında tutulması ve özgürlük hakkını korumaya yönelik reformlar yapılması

Gözaltının ‘yasalara uygunluk’ standardına uygun olması için iç hukukta bir temeli olması gerekir.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı

Ön bilgiler

Adam öldürmekle haksız yere suçlanan Sergey Solovyev bir hücreye kapatılarak hayatının üç yılını kaybetmişti. Mahkeme emri olmaksızın ve Rus yasalarına göre izin verilmemesine rağmen duruşma öncesi gözaltı süresi uzatılmıştı.

Bay Solovyev sonunda söz konusu suçtan aklanmış ve salıverilmişti.

AİHM kararı

AİHM Bay Solovyev’in gözaltı süresinin Rus yasalarına aykırı olarak, geçerli bir yargı emri olmaksızın uzatıldığını tespit etmiştir. Bu da kendisinin, temel hakları ihlal edilerek, keyfi olarak hapsedildiğini ortaya koymuştur.

AİHM’nin önüne gelen bir dizi benzer dava da Rusya’da yasaya aykırı ve yanlış göz altılarla ilgiliydi.

[Bu davalar] sonucunda Rus mahkemeleri gözaltı uygulamalarının yasaya uygunluğunu ve sürelerini daha hassas bir biçimde gerekçelendirmektedir ve alternatif kısıtlama yöntemleri giderek artmaktadır.

Rus yasal sistemini değiştiren 20 dava’da yer alan bir grup davayla ilgili rapor  

Müteakip gelişmeler

Özellikle de Anayasa Mahkemesinin ve Yüksek Mahkemelerin kararlarını müteakiben Rusya’da özgürlük hakkını korumaya yönelik reformlar yapıldı. Aşağıdaki hususları sağlamaya yönelik tedbirler alındı:

  • Duruşma öncesi gözaltı için mahkeme kararı gereklidir;
  • Bu mahkeme kararlarında gözaltı nedeni ve gözaltı süresinin sınırları belirtilmelidir;
  • Duruşmalar davalı ve avukatının hazır bulunduğu bir ortamda yapılmalıdır.
Themes:

İlgili örnekler

CIA işkencesine ve ABD dışı ülkelerde gizlice “gözaltı” işlemine maruz bırakılan mağdurlardan resmen özür dilenmesi ve kendilerine tazminat ödenmesi

Khaled El-Masri’nin hayal bile edilemeyecek çilesi sıradan bir pasaport kontrolü sırasında Kuzey Makedonya sınır görevlileri tarafından göz altına alındığında başladı. El-Masri daha sonra kendisini Afganistan’daki gizli bir CIA hapishanesine götüren ABD istihbarat ajanlarına teslim edildi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Khaled’in bir “olağan dışı gözaltı” mağduru olduğunu kabul ederek kendisine...

Read more

Psikiyatri hastanesinde keyfi bir biçimde gözaltı sonucunda özgürlük hakkının korunmasına yönelik reformlar yapılması

Frits Winterwerp bir psikiyatri hastanesinde gözaltında tutuluyordu. Bay Winterwerp zihinsel hastalığı olmadığını ve serbest bırakılması gerektiğini söyledi. Ancak Hollanda mahkemelerinde ifade verme isteği tekrar tekrar reddedildi ve mahkemeler kendisini mahkemede dinlemeden gözaltı süresini sürekli uzattılar. AİHM bunun Bay Winterwerp’in özgürlük hakkını ihlal ettiğine hükmetti. Bay...

Read more

Suçsuz bir otel müdürünün gereken kanıtlar olmaksızın 14 ay cezaevine konmasından sonra yasalarda reform yapılması

Otel müdürü Juozas Jėčius cinayet davasından yargılanmak üzere 14 ayı aşkın bir süre gözaltında tutuldu. Ancak kendisine karşı geçerli bir kanıt yoktu ve duruşmada beraat etti. Strazburg Mahkemesi Bay Jėčius’un hapse konmasının özgürlük hakkını ihlal ettiğine hükmetti. AİHM kararından sonra haksız yere gözaltı uygulamasının önlenmesi için yeni tedbirler alındı.

Read more