Baralija/Bosna Hersek Davası | 2019

Yerel halktan birinin AİHM’de açtığı tarihi davayı müteakiben, demokrasinin Mostar’a geri dönüşü

Hiç vaz geçmedik ve bireysel eylemlerin önemli olduğunu ve değişimi mümkün kıldığını ve bu eylemlerin bizim vakamızda, Mostar’a yeniden demokrasiyi getirebileceğini kanıtladık.

Irma Baralija’nınin liberalforum.eu’daki yazısından - Fotoğraf: Heinrich-Böll-Stiftung/Creative Commons

Konunun arka planı

Irma Baralija da diğer Mostar sakinleri gibi, on yılı aşkın süredir yerel seçimlerde yasal bir boşluk nedeniyle oy kullanamıyor veya aday olamıyordu. Bu yasal boşluk kenti demokrasiden mahrum ediyordu.
2010 yılında Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi Mostar’ın savaş sonrası yürürlükte olan oy kullanma düzenlemelerinin anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. Anayasa Mahkemesi parlamentoya seçim kanununu değiştirmesi gerektiğini bildirdi.

Parlamentonun harekete geçmemesi üzerine mahkeme, seçim kanununun bazı bölümlerini iptal etti.

Mostar’lılar 2012 ve 2016 seçimlerinde oy kullanamadılar. Bu dönemde kent demokratik meşruiyeti olmayan bir belediye başkanı tarafından yönetildi.

Mostar’da yerel siyasette de faal olan lise öğretmeni Irma Baralija, hükümete karşı açtığı davayı Strazburg’a taşımaya karar verdi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kararı

Mahkeme Bosna Hersek hükümetinin, Mostar’da demokratik seçimlerin yapılmasını sağlayamamasının, Irma’ya karşı yaşadığı yer yüzünden bir ayrımcılık teşkil ettiğine hükmetti.

Mostar demokratik normalleşmeye doğru ilk adımı attı.

Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Başkanı, Anders Knape (İsveç, EPP (Avrupa Halk Partisi Grubu)-CCE)

Müteakip gelişmeler

AİHM kararını müteakiben altı ay sonra, Bosna Hersek 2001 yılı Seçim Kanununu değiştirdi. Yapılan değişikliklerle, Avrupa Konseyinin ve AGİT/DKİHB’nin tavsiyelerine uygun bir biçimde, Mostar’lıların 2008 yılından beri ilk kez belediye konseyi seçimlerinde oy kullanmalarını sağlayacak bir yasal çerçeve oluşturuldu.

Mostar’da, on yılı aşkın süredir ilk defa Aralık 2020’de yerel seçimler gerçekleştirildi. Irma bu seçimlere aday olarak katılabildi.

İlave bilgiler

Themes:

İlgili örnekler

Protections against the arbitrary exclusion of voters in elections

The European Court of Human Rights found that Georgia breached a political party’s right to stand for election by disenfranchising 60,000 voters it might have relied upon for support. The court’s judgment in the Georgian Labour Party’s case led Georgia to change its election law, setting out clear criteria which must be met for the electoral authorities to annul results.

Themes: Right to free elections

Gürcistan

Turkish Cypriots win the right to vote

The European Court of Human Rights found that Cyprus had prevented Ibrahim Aziz from voting and discriminated against him simply because he was Turkish Cypriot. The court ruled that Cyprus would have to make legal changes to secure Ibrahim’s right to vote, which it did in 2006, giving all Turkish Cypriots the right to vote and to stand in elections.