Jak uzyskać certyfikat
Certyfikat „Szlak Kulturowy Rady Europy” jest przyznawany raz w roku, ustanowionym prawnie sieciom działającym na rzecz promowania tematyki europejskiej i realizującym działania w co najmniej trzech państwach członkowskich Rady Europy.
Certyfikacja pozwala uwidocznić inicjatywy europejskie, które urzeczywistniają wartości Rady Europy, takie jak różnorodność, dialog międzykulturowy i wzajemna wymiana doświadczeń ponad granicami. Poprzez program Szlaki Kulturowe, Rada Europy tworzy model dla ponadnarodowych sieci zajmujących się promocją dziedzictwa europejskiego. W ramach programu łączą się, by wymienić tylko niektóre, obiekty dziedzictwa kulturowego, uniwersytety, władze krajowe, regionalne i lokalne oraz podmioty społeczno-gospodarcze, takie jak małe i średnie przedsiębiorstwa oraz organizatorzy wycieczek.
Do rozwijania szlaku kulturowego potrzebne jest:
Określenie tematu
Krok 1
Temat musi mieć związek z wartościami europejskimi i być wspólny dla co najmniej trzech krajów w Europie. Musi odnosić się do europejskiej pamięci, historii i dziedzictwa oraz wnosić wkład w postrzeganie różnorodności współczesnej Europy.
Zidentyfikowanie elementów dziedzictwa
Krok 2
Inicjatorzy projektu, współpracując ze swoim komitetami naukowymi, powinni zidentyfikować elementy dziedzictwa materialnego i niematerialnego związane z tematem szlaku oraz określić wspólną narrację w prezentowaniu miejsc uznanych za część szlaku.
Stworzenie sieci europejskiej
Krok 3
Należy utworzyć europejską sieć o uregulowanym prawnie statusie, w formie stowarzyszenia lub federacji, skupiającą obiekty i zainteresowane podmioty, które będą pochodziły z co najmniej trzech państw członkowskich Rady Europy.
Każda sieć musi działać w sposób demokratyczny i pozwalający na pełną partycypację wszystkich uczestników w zakresie zarządzania, badań i programu działania. Inicjatorzy szlaku muszą zadbać o to, aby stowarzyszenie odpowiedzialne za zarządzanie szlakiem kulturowym było sprawne pod względem organizacyjnym i finansowym.
Koordynacja wspólnych działań
Krok 4
Szlak musi być tworzony w taki sposób, by zachęcać do współpracy kulturalnej oraz stymulować debatę naukową i społeczną wokół jego tematu.
Szlaki kulturowe muszą być aktywne w pięciu priorytetowych dziedzinach, do których należą:
- współpraca w zakresie badań i rozwoju;
- utrwalanie pamięci, wiedzy o historii i dziedzictwie europejskim;
- wymiany kulturalne i edukacyjne dla młodych Europejczyków;
- współczesna działalność kulturalna i artystyczna;
- turystyka kulturowa i zrównoważony rozwój kulturowy.
Tworzenie wspólnej widoczności
Krok 5
Aby zapewnić widoczność szlaku w całej Europie, jego inicjatorzy są zobowiązani do opracowania karty widoczności wraz z logo zaprojektowanym dla danego szlaku.
Po uzyskaniu certyfikatu na wszystkich znakach i materiałach informacyjnych szlaku musi pojawić się zarówno logo „Szlak Kulturowy Rady Europy”, jak i logo własne, zaprojektowane dla danego szlaku.
Zasady przyznawania certyfikatu „Szlak Kulturowy Rady Europy” zostały określone w rezolucji Komitetu Ministrów CM/Res(2013)67.
Certyfikacja może objąć tylko takie sieci, które odnoszą się do tematu europejskiego (I), uwzględniają wskazane priorytetowe obszary działań (II) i są reprezentowane przez jedną sieć (III).
Kryteria tematyczne
Tematy muszą spełniać wszystkie poniższe kryteria:
- reprezentować wartości europejskie i być wspólne dla co najmniej trzech krajów Europy;
- być przedmiotem badań interdyscyplinarnych grup ekspertów pochodzących z różnych regionów Europy;
- odzwierciedlać europejską pamięć, historię i dziedzictwo oraz wnosić wkład w postrzeganie różnorodności współczesnej Europy;
- sprzyjać wymianie kulturalnej i edukacyjnej młodzieży;
- umożliwiać rozwój inicjatyw i wzorcowych projektów w dziedzinie turystyki kulturowej i zrównoważonego rozwoju kulturowego;
- sprzyjać rozwojowi produktów turystycznych we współpracy z agencjami i operatorami turystycznymi.
Obszary działania
Projekty muszą uwzględniać wszystkie priorytetowe obszary:
1. Współpraca w dziedzinie badań i rozwoju: projekty muszą koncentrować się na głównych tematach europejskich i pokazywać, w jaki sposób tematy te reprezentują wspólne, europejskie wartości;
2. Utrwalanie pamięci, wiedzy o historii i dziedzictwie europejskim: projekty muszą zwiększać atrakcyjność dziedzictwa materialnego i niematerialnego – zwłaszcza w mniej znanych obszarach – oraz wyjaśniać ich historyczne znaczenie dla Europy;
3. Wymiany kulturalne i edukacyjne dla młodych Europejczyków: w ramach projektów należy organizować działania z udziałem młodzieży w celu promowania idei obywatelstwa europejskiego;
4. Współczesna działalność kulturalna i artystyczna: projekty muszą zachęcać do działań oraz działalności artystycznej, które badają związki między tematyką europejską a kulturą współczesną;
5. Turystyka kulturowa i zrównoważony rozwój kulturowy: projekty muszą promować dialog między kulturami miejskimi i wiejskimi, regionami rozwiniętymi i znajdującymi się w niekorzystnej sytuacji oraz między większością a mniejszościami. Prowadzący je powinni aktywnie angażować media i współpracować z organizacjami turystycznymi w celu zwrócenia uwagi na europejskie dziedzictwo oraz wspierania zrównoważonego rozwoju terytorialnego.
Sieci współpracy
Inicjatorzy projektów tworzą interdyscyplinarne sieci współpracy zlokalizowane w kilku państwach członkowskich Rady Europy. Sieci takie muszą:
- przedstawić ramy koncepcyjne oparte na badaniach przeprowadzonych w zakresie wybranego tematu i zaakceptowane przez różnych partnerów sieci;
- angażować kilka państw członkowskich Rady Europy (co najmniej trzy) w cały projekt, jego część lub części projektów;
- gwarantować, że proponowane projekty są możliwe do zrealizowania pod względem finansowym i organizacyjnym;
- mieć uregulowany prawnie status, w formie stowarzyszenia lub federacji;
- działać w sposób demokratyczny.
Kluczowe działania po uzyskaniu certyfikacji:
Raportowanie
Podmioty odpowiedzialne za certyfikowane szlaki muszą przedstawić Sekretariatowi EPA roczny program działań i roczne sprawozdanie.
Ewaluacja
Co trzy lata podmiot odpowiedzialny za określony szlak jest zobowiązany do przedstawienia kompleksowego sprawozdania, aby umożliwić Radzie Zarządzającej EPA ocenę działalności szlaku w celu stwierdzenia, czy nadal spełnia on kryteria certyfikacji.
Komunikacja
Identyfikacja wizualna szlaku i logo certyfikacji powinny być konsekwentnie stosowane przez wszystkich członków sieci i we wszystkich jej działaniach.
Uczestnictwo
Przedstawiciele szlaków kulturowych są zobowiązani do aktywnego uczestniczenia w wydarzeniach i szkoleniach organizowanych w ramach programu „Szlaki Kulturowe”, w tym w Dorocznym Forum Doradczym i Akademii Szkoleniowej.
Informacje
Przedstawiciele certyfikowanych szlaków kulturowych zobowiązani są do udostępniania wszelkich informacji istotnych dla realizacji działań i rozwoju szlaków, a także promowania szlaków kulturowych wśród szerszej publiczności.