-

Tylko tekst wygłoszony jest wiarygodny

Komunikat Komitetu Ministrów przedstawiony przez Jana Truszczyńskiego, zastępcę Ministra Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej reprezentującego Prezydencję w Komitecie Ministrów

Sesja Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy 24 – 28 stycznia 2005

Strasburg, 26.01.2005

Panie Przewodniczący,

Czcigodni Członkowie Zgromadzenia Parlamentarnego,
Panie Sekretarzu Generalny,
Panie i Panowie,

To dla mnie wielki zaszczyt i przyjemność móc zwrócić się w imieniu Polskiego Ministra Spraw Zagranicznych, Przewodniczącego Komitetu Ministrów Rady Europy, do Zgromadzenia Parlamentarnego, przy okazji prezentacji działań Komitetu Ministrów od czasu ostatniej sesji zwykłej Zgromadzenia Parlamentarnego.

Po pierwsze, pragnę pogratulować Panu, Panie Przewodniczący, wyboru w tym tygodniu na stanowisko przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego. Życzę Panu wielu sukcesów w tym odpowiedzialnym zadaniu i jestem przekonany, że stosunki między Panem a Komitetem Ministrów będą konstruktywne i pełne wzajemnego zaufania.

Rozpowszechniony został obszerny raport, opracowany w formie pisemnej Komunikat z działań Komitetu Ministrów od października ubiegłego roku. Proszę pozwolić skupić mi się na kilku szczególnie istotnych dla Prezydencji kwestiach.

Rada Europy wniosła szczególny wkład w umacnianie pokoju i rozwijanie współpracy międzynarodowej poprzez swoje konsekwentne starania na rzecz ochrony praw człowieka, wzmacniania demokracji i rządów prawa. Polska wierzy także, iż Rada Europy zajmuje szczególne miejsce w politycznej strukturze kontynentu. Po przystąpieniu Monako w październiku ubiegłego roku Rada Europy objęła swym zasięgiem niemal cały kontynent. Ze względu na to że Białoruś nie zdołała spełnić fundamentalnych standardów Rady Europy proces jej akcesji został przerwany.

Rada Europy odniosła kilka znaczących sukcesów w ciągu pięćdziesięciu lat umacniania demokracji. Była ona pierwszą europejską instytucją, która otworzyła się na nowych członków po przełomie roku 1989 w Centralnej i Wschodniej Europie. Będzie ona kontynuowała wzmacnianie swego zaangażowania w stabilizowanie demokracji.

Obecne działania Rady Europy muszą uwzględnić zmiany, jakie pojawiają się w Europie i na świecie, włączając w to trwający proces poszerzania Unii Europejskiej. Potrzebujemy stworzyć nowy model współpracy między Radą Europy i innymi organizacjami międzynarodowymi poprzez większą synergię i unikanie powielania. Przyczyni się to do jedności kontynentu i spójności jego politycznej architektury.

Polska Prezydencja czyni wszelkie wysiłki dla utrzymania impetu, jaki dały Radzie poprzednie prezydencje, w tym ostatnio norweska. W celu zapewnienia ciągłości w pracach Rady polskie priorytety zostały oparte na dokonaniach Norwegii. Przyjęliśmy następujące priorytety na czas naszego przewodnictwa w Radzie Europy:

1. Umacnianie jedności kontynentu po rozszerzeniu Unii Europejskiej;
2. Wzmacnianie praw człowieka;
3. Promowanie dialogu pomiędzy kulturami, jako nieodzownego warunku tolerancji i rozwiązywania konfliktów;
4. Rozwijanie demokracji lokalnej i współpracy transgranicznej;
5. Przezwyciężanie podziałów przeszłości w Europie.

Umacnianie jedności kontynentu po poszerzeniu Unii Europejskiej

Polska uważa, że Rada Europy stanowi najlepszą płaszczyznę pośród wszystkich europejskich organizacji do budowania demokratycznej jedności kontynentu, stojącego wobec zmieniającej się architektury europejskiej, charakteryzującej się trwającym procesem poszerzania Unii Europejskiej.

Polska, przewodnicząca obecnie pracom Rady Europy, uważa, że moralnym obowiązkiem jest przyczynianie się do wzmacniania jedności całego kontynentu.

Trzeci Szczyt

Decyzja Komitetu Ministrów z 8 lipca 2004 r. w sprawie zwołania Trzeciego Szczytu Rady Europy stanowiła odpowiedź na potrzebę dalszej działalności dla tworzenia Europy bez podziałów.

Jako przewodnicząca Rady Ministrów i gospodarz spotkania, Polska uczyni wszelkie wysiłki dla zapewnienia politycznego sukcesu Szczytu. Szczyt powinien wzmocnić zdolność Organizacji do obrony jej fundamentalnych wartości i standardów oraz skutecznego reagowania na wyzwania nowego wieku poprzez określenie przyszłych celów i priorytetów Rady Europy w nowym mandacie politycznym i Planie Działania.

Komitet Ministrów pracuje obecnie nad agendą Szczytu. Wszyscy doceniamy wstępny projekt dokumentu przedłożonego przez Francję, jako propozycję dla przyszłego Planu Działania Organizacji. Stanowi on pożywkę dla myśli i inspiracji dla trwającej pracy. Do tej pory otrzymaliśmy od państw członkowskich wiele dokumentów stanowiących wkład w przygotowanie Szczytu. Komitet Ministrów i jego Prezydencja w szczególności docenia obfitość propozycji przygotowanych przez Zgromadzenie Parlamentarne w ramach jego licznych komitetów. Podczas obecnej sesji oczekujemy owocnej debaty celem przyjęcia oficjalnego wkładu Zgromadzenia Parlamentarnego w przygotowanie Szczytu. Komitet Ministrów przyjrzy się uważnie wszystkim propozycjom złożonym przez Zgromadzenie.

Niech mi wolno będzie odnieść się na przykład do bardzo interesującej propozycji utworzenia Komisji do Spraw Demokracji. Polski Rząd popiera tę ideę. Dwa filary Rady Europy, mianowicie prawa człowieka i rządy prawa, posiadają swoje praktyczne instrumenty monitorowania i implementacji. Mam na myśli Trybunał, Komisarza, ECRI, Komitet Przeciwdziałania Torturom, jak również Komisję Wenecką monitorującą ład konstytucyjny. Jak dotąd nie ma innego instrumentu dla trzeciego filaru niż demokracja. Dlatego z radością witamy propozycję utworzenia Komisji do Spraw Demokracji ukierunkowanej na ulepszanie funkcjonowania demokracji i instytucji demokratycznych w naszym społeczeństwie.

Otrzymaliśmy także znaczący wkład w przygotowanie agendy Szczytu od Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych oraz Sekretarza Generalnego, jak również interesujące pomysły od organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Ukazuje to wzrastające zaangażowanie i zainteresowanie Szczytem naszych obywateli.

Komitet Ministrów pracuje obecnie nad ujednoliconym projektem agendy, ukierunkowanym na podstawowe kwestie końcowej debaty Głów Państw i Rządów podczas Szczytu. W naszej ocenie Szczyt będzie sukcesem dla nas wszystkich, jeśli przyjmie istotne decyzje dla przyszłości Organizacji i jej roli w dalszej integracji europejskiej.

Poprzednie i obecne debaty wskazują na coraz większy konsensus co do głównych idei szczytu: “Szczyt jedności europejskiej”. Dokumenty Szczytu powinny odzwierciedlać naszą determinację dla idei jedności Europy potrzebnej nam wszystkim, w bogactwie i różnorodności jej kulturowego i historycznego dziedzictwa, jak również wartości moralnych i społecznych podzielanych przez mieszkańców kontynentu i odzwierciedlonych w triadzie zasad Rady Europy: praw człowieka, rządów prawa i pluralistycznej demokracji.

Stoimy także przed zadaniem instytucjonalnej reformy Europy – jej trzech głównych organizacji europejskich: Rady Europy, Unii Europejskiej i OBWE wciąż działających w pewnej wzajemnej izolacji. Potrzebne jest określenie zasad ich wzajemnej komplementarności.

Proponujemy włączenie do agendy Szczytu między innymi:

1. “Przesłania o europejskich wartościach” – jako że jedność Europy oznacza “Europę podzielanych wartości i jednakowych standardów”.

Pełne przestrzeganie wartości europejskich jest celem wszystkich państw członkowskich. Wiele instrumentów Rady Europy wciąż nie zostało ratyfikowanych przez wiele krajów.

Zgodnie z dyskusją w Radzie Ministrów i Zgromadzeniu Parlamentarnym, powinniśmy rozważyć „odnowienie zobowiązań członkowskich” w formie zaangażowania wszystkich państw członkowskich podczas Szczytu w powszechne przyjęcie deklaracji politycznej, zwanej powiedzmy „kodeksem” kluczowych konwencji z określonym czasem na ich implementację do krajowych porządków prawnych poszczególnych państw. Bez takiej formalnej regulacji będziemy mieć do czynienia z „częściowym członkostwem” w Radzie Europy.

Tożsamość europejska oznacza dialog:
Kwestie “granic Europy” i “tożsamości Europy” mogą być rozpatrywane poprzez formułę dialogu pomiędzy kulturami i religiami, czyli bardzo istotne zagadnienie dialogu międzykulturowego. Taki dialog buduje w istocie europejską tożsamość przez wieki. Brak takiego dialogu mógłby wyizolować Europę, umacniając konflikty wzdłuż granic jej kontynentu, a także w obrębie jej społeczeństw, zagrażając bezpieczeństwu obywateli i państw Europy.

W tym kontekście Polska dostrzega szansę na ostateczne przezwyciężenie bolesnego podziału na Europę “wschodnią” i “zachodnią”. Chęć Rady Europy do objęcia swym oddziaływaniem całego kontynentu, wraz z szerokim procesem integracji w ramach OBWE i Unii Europejskiej może stanowić podstawy dla ostatecznego usunięcia tych anachronicznych podziałów.

Znaczenie dialogu międzykulturowego wzrasta w Europie i na całym świecie, biorąc pod uwagę historyczne wyzwanie trwającego procesu europejskiej integracji, zmierzającej do włączenia krajów, które łączy europejska tożsamość.

Podczas Trzeciego Szczytu w Warszawie zagadnienia te znajdą praktyczne odniesienie w Deklaracji i decyzjach Szczytu.

Podsumowując, propozycje polskiej Prezydencji do agendy i decyzji Szczytu nakierowane będą na następujące kwestie:

nowa instytucjonalna struktura Europy umożliwiająca wspólne podejmowania działań;
wspólnota europejskich wartości, włączając w to ich społeczny wymiar i między-kulturowy dialog w Europie oraz między Europą a jej sąsiadami.

Scenariusz szczytu:
Proponujemy by Szczyt stanowił prawdziwe spotkanie i forum dla otwartej i bezpośredniej dyskusji pomiędzy Szefami Państw i Rządów.

Podczas dwóch relatywnie krótkich sesji podejmą oni decyzje o współpracy instytucji europejskich oraz przyjmą Deklarację Polityczną i Plan Działania Organizacji na przyszłość, z których oba przełożą się na praktyczne decyzje, których implementacji się podejmiemy.

Jest intencją Polski i miasta Warszawy by zaangażować mieszkańców Europy w to wydarzenie i zaprosić ich na rodzaj festiwalu – ze spotkaniami młodych ludzi, artystów, liderów organizacji pozarządowych itd.

Stabilizowanie demokracji

Panie Przewodniczący, Panie i Panowie

Podczas swojego przewodnictwa Polska nie będzie szczędziła wysiłków dla umacniania podstawowych wartości Rady Europy w regionach, w których nie są one w pełni zakorzenione. Jesteśmy przekonani, że respektowanie standardów Rady Europy w sferze praw człowieka, demokracji i rządów prawa stanowi najlepszą drogę pomocy w zapobieganiu konfliktom.

Przyjmujemy z zadowoleniem rozwiązanie politycznego kryzysu i zwycięstwo demokracji na Ukrainie, potwierdzające europejskie nastawienie tego kraju. Komitet Ministrów przyglądał się uważnie rozwojowi wydarzeń na Ukrainie. Z tej też okazji w imieniu Komitetu Ministrów pragnę wyrazić moje najwyższe uznanie dla społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie, które jasno dowiodło swojego przywiązania do reguł demokracji.

Polska, jako sprawująca przewodnictwo w Radzie Europy i jako sąsiad Ukrainy z przeszłością silnych wzajemnych więzi historycznych i kulturalnych, zdecydowała się przyczynić do osiągnięcia kompromisu. Zaangażowanie Polskiego Ministra Spraw Zagranicznych, pełniącego obowiązki przewodniczącego Komitetu Ministrów Rady Europy, uwydatniło zaangażowanie Rady Europy w proces demokratycznych przemian na Ukrainie. Zaangażowanie wspólnoty międzynarodowej było także uzasadnione zobowiązaniami Ukrainy wobec Rady Europy i OBWE i wniosło ono znaczący wkład w zapewnienie demokratycznego przebiegu wyborów na Ukrainie, oznaczający prawdopodobnie początek prawdziwej, przyspieszonej demokratyzacji w tym kraju.

Koniec kryzysu politycznego na Ukrainie powinien dostarczyć impetu do współpracy pomiędzy Radą Europy a tym krajem. 12 stycznia wymieniłem poglądy z Komitetem Zastępców Ministrów na temat sytuacji na Ukrainie i roli Rady Europy w umacnianiu demokratycznych przemian w tym kraju.

Prezydent Juszczenko przesłał nam wczoraj jasny sygnał: Ukraina oczekuje prawdziwego zaangażowania Rady Europy i dlatego nie powinniśmy zawieść społeczeństwa ukraińskiego. Rada Europy zadeklarowała swoje całkowite wsparcie dla reform demokratycznych na Ukrainie i powinna kontynuować odgrywanie kluczowej roli w umacnianiu standardów praw człowieka, demokracji i rządów prawa w tym kraju. W przedmiocie reformowania systemu prawnego Ukrainy, dostrzegamy istotną rolę dla Komisji Weneckiej, która otrzymała wiele opinii eksperckich i analiz prawnych na temat tego kraju. Rada Europy może zaoferować pomoc celem ulepszenia ustawodawstwa tegoż kraju, między innymi w obszarze sądownictwa, gwarantowania wolności mediów i zwalczania korupcji. Będzie koniecznym udzielenie wsparcia budowaniu demokracji lokalnej w tym kraju i silniejszej współpracy transgranicznej. Apelujemy także o możliwie najszersze włączenie Ukrainy w programy Rady Europy.

Chciałbym podziękować Zgromadzeniu Parlamentarnemu za jego wkład w rozwiązywanie kryzysów politycznych, zwłaszcza za jego rolę w obserwacji wyborów na Ukrainie. Przyjmuję z zadowoleniem wizytę Sekretarza Generalnego na Ukrainie w dniu 13 grudnia, która dostarczyła także okazji na podkreślenie wagi spełnienia europejskich standardów.

Prezydencja doprawdy docenia, iż prezydent Juszczenko wybrał to gremium dla przedstawienia swoich priorytetów reformy Państwa Ukraińskiego i społeczeństwa celem wypełnienia standardów Rady Europy. Jestem pod wrażeniem zaangażowania i europejskiej wizji nowego prezydenta. Będziemy wspierać naród ukraiński w jego wysiłkach na rzecz pełniejszej integracji europejskiej.

Jako sąsiad Białorusi Polska jest szczególnie zaniepokojona sytuacją w tym kraju. Chciałbym wyrazić naszą nadzieję, iż Białoruś będzie starała się udowodnić, że przynależy do rodziny europejskich demokracji aby zapobiec swojej całkowitej izolacji. Powinniśmy unikać obecnie wszelkich gestów, które mogłyby zostać odebrane jako wsparcie dla prezydenta Łukaszenki i jego współpracowników.

Obszarem wzmożonej uwagi Komitetu Ministrów, jak to wskazano w pisemnym Komunikacie są także Zachodnie Bałkany. Komunikat odnosi się do głównych tendencji i działań, których byliśmy świadkami w ostatnich miesiącach i które stanowią przedmiot zainteresowania i działań Rady Europy. Odnotowując z satysfakcją stały wzrost stabilności i dalsze umacnianie regionu, Prezydencja świadoma jest, iż wciąż potrzebny jest progres, w szczególności w tych państwach, które niedawno przystąpiły do Rady Europy, tj. Bośni i Hercegowinie oraz Serbii i Czarnogórze.

Kwestia ta pozostawała istotnym zagadnieniem dla Komitetu Ministrów przez kilka ostatnich miesięcy, w kontekście postępującej integracji wyżej wymienionych krajów ze strukturami europejskimi. Doceniamy wkład, jaki czyni Rada Europy na rzecz tych wspólnych celów, a także jej wkład dla działań społeczności międzynarodowej w Zachodnich Bałkanach. Komitet Ministrów wyraził swoje silne przekonanie, iż pełna i bezwarunkowa współpraca z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla osądzenia zbrodni w byłej Jugosławii pozostaje istotnym zadaniem i obowiązkiem dla większości państw tego regionu. Postrzegamy tę współpracę jako widoczny znak na drodze do Unii Europejskiej i rodziny wszystkich narodów europejskich.

Komitet Ministrów wciąż zwraca szczególną uwagę na sytuację rozwijającą się w trzech krajach Południowego Kaukazu, będącego strefą napięć i nierozwiązanych konfliktów, które mają negatywne konsekwencje dla demokratycznych przemian i ekonomicznego postępu w regionie, powodując trudną sytuację humanitarną, szczególnie odnośnie uchodźców i wysiedleńców. Czynione są w tym regionie istotne wysiłki oparte na tej samej dwoistej logice polegającej na wspomaganiu reform i monitorowaniu przestrzegania zobowiązań. Polska jest głęboko przekonana, że Rada Europy ma do odegrania istotną rolę we wspieraniu demokratycznych reform i praw człowieka w Armenii, Azerbejdżanie i Gruzji.

Współpraca z innymi organizacjami międzynarodowymi

Dla zbudowania Europy bez podziałów konieczne jest zapewnienie harmonijnej współpracy pomiędzy organizacjami politycznymi i strukturami działającymi na naszym kontynencie. Nowe wyzwania, przed którymi stoi obecnie Europa, ukazują potrzebę lepszej koordynacji działań realizowanych przez większość europejskich organizacji: Radę Europy, Unię Europejską i OBWE. Dlatego powinniśmy starać się osiągnąć wyraźne rozdzielenie naszej pracy, tak by kompetencje nie zachodziły na siebie i powodowały większą synergię.

Polska kontynuuje wysiłki podjęte przez poprzednie prezydencje, aby usprawnić efektywność europejskiej współpracy. Regularne konsultacje pomiędzy przedstawicielami organizacji europejskich powinny wzmocnić współpracę i skutkować powstaniem synergii. To będzie – jak powiedziałem – jednym z zadań Trzeciego Szczytu.

Ostatnie, największe w historii poszerzenie Unii Europejskiej stwarza potrzebę przedefiniowania pozycji Rady Europy w jej relacjach z tą instytucją. Odnosi się to do takich kwestii jak konsolidacja wspólnych programów Rady Europy i Unii Europejskiej oraz kwestii przystąpienia Unii Europejskiej do Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Dyskusja ta, która opiera się także na propozycjach poczynionych przez Zgromadzenie Parlamentarne powinna wydać owoce podczas Trzeciego Szczytu. Wymiana poglądów poczyniona przez Komitet Ministrów 12 stycznia z Ministrem Spraw Zagranicznych Luksemburga, przewodniczącego pracom Unii Europejskiej, stanowiła pierwszy istotny krok w tym procesie, którego następnym etapem będzie spotkanie czterostronne wyższego szczebla, jakie odbędzie się w marcu w Brukseli.

Polska przywiązuje także wielką wagę do współpracy Rady Europy z OBWE we wszystkich sferach wzajemnych zainteresowań, a w szczególności w umacnianiu praw człowieka, wartości demokratycznych i rządów prawa. Istotny postęp uczyniono w kwestii powołania Grupy Koordynacyjnej, której dalsze uznanie pozostawiono Komitetowi Ministrów i Stałemu Komitowi OBWE. Prezydencja wyraża nadzieję, że utworzenie takiej grupy przyczyni się do widocznego postępu we współpracy pomiędzy Radą Europy a OBWE i będzie miało odzwierciedlenie we wspólnym dokumencie przyjętym na Trzecim Szczycie.

Polska jest przekonana, że istotny analityczny i prawny dorobek Rady Europy może stanowić inspirację dla całej społeczności międzynarodowej i promować współpracę pomiędzy Radą Europy a Organizacją Narodów Zjednoczonych celem umocnienia pozytywnego postrzegania wspólnych wartości o wymiarze globalnym. Kwestia ta wymaga szczególnej uwagi, uwzględnienia Rezolucji przyjętej w grudniu przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w sprawie współpracy pomiędzy ONZ a Radą Europy. Powinniśmy w jak najlepszy sposób wykorzystać możliwość przewidzianą w Rezolucji, aby uruchomić proces refleksji dla wzmocnienia stosunków pomiędzy tymi dwoma organizacjami, zwłaszcza w świetle efektów Trzeciego Szczytu.

Terroryzm

Terroryzm stanowi zjawisko globalne i żadne państwo - nawet silne – nie może zwalczać go samo. Jedność i determinacja wszystkich krajów członkowskich Rady Europy stanowi warunek efektywnego przeciwdziałania temu zjawisku. Kwestia wkładu Rady Europy w międzynarodowe działania przeciwko terroryzmowi jest stałą pozycją agendy Komitetu Ministrów od września 2004 r. Polska kontynuuje wysiłki prezydencji norweskiej w tym względzie i z zadowoleniem mogę ogłosić, że poczyniony został istotny postęp w opracowywaniu szeregu instrumentów prawnych dla zwalczania terroryzmu.

Dwa istotne teksty zostały właśnie przesłane do tejże izby. Oczekujemy więc na jej opinię w przedmiocie projektu Konwencji o praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz projektu Konwencji o zapobieganiu terroryzmowi.

Komitet Ministrów wkrótce przyjmie wytyczne w sprawie pomocy i opieki na rzecz ofiar terroryzmu oraz projekt deklaracji w sprawie wolności informacji w mediach w kontekście walki z terroryzmem.

Komitet Zastępców Ministrów przywiązują wagę także do implementacji istniejących instrumentów, zwłaszcza protokołu zmieniającego Europejską konwencję o zwalczaniu terroryzmu. Siedemnaście krajów członkowskich Rady Europy zgłosiło chęć ratyfikowania tego Protokołu w pierwszej połowie 2005 r. Cała liczba ratyfikacji osiągnęłaby wtedy 27.

W odpowiedzi na postulat tej izby, by lepiej skoordynować wysiłki organizacji międzynarodowych w walce z terroryzmem, Komitet Zastępców Ministrów odbył spotkania z Ambasadorem Bringeus’em, przewodniczącym grupy roboczej do spraw terroryzmu OBWE w dniu 3 listopada oraz 13 stycznia z Panem Gijs de Vries koordynatorem Unii Europejskiej do spraw zwalczania terroryzmu.

Pełny obraz działań realizowanych przez Komitet Ministrów w tej kwestii ma odzwierciedlenie w odpowiedzi na Rekomendację 1677 w sprawie zwalczania terroryzmu w krajach członkowskich Rady Europy, przyjętej 19 stycznia przez Komitet Zastępców Ministrów.

Kwestia międzynarodowego działania przeciw terroryzmowi dla poprawy bezpieczeństwa w Europie będzie głównym tematem wielostronnego spotkania wysokiego szczebla ministrów spraw wewnętrznych, które odbędzie się w Warszawie 17-18 Marca tego roku. Jesteśmy przekonani, że ta konferencja wniesie istotny wkład w trwającą w tej materii dyskusję.

Wzmacnianie praw człowieka

Wzmacnianie praw człowieka stanowi jeden z głównych tematów prac Komitetu Ministrów, a także jeden z priorytetów polskiej Prezydencji.

Komitet Ministrów przywiązuje największą wagę do tempa i efektywności implementacji decyzji podjętych na Sesji Ministrów w maju 2004 r., jako gwarantujących długookresową efektywność systemu kontroli Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W tym celu został zorganizowany 10 listopada Treaty Event z okazji ceremonii przekazania przewodnictwa Polsce przez Norwegię. Podstawowym celem Treaty Event było zachęcenie do podpisania i ratyfikowania Protokołu 14. Ten cel został zrealizowany, ponieważ 10 państw podpisało Protokół a cztery go ratyfikowały.

W celu przedyskutowania metod podnoszenia efektywności narodowych systemów prawnych i rozwiązywania problemów zidentyfikowanych w orzecznictwie Trybunału, Polska zorganizuje seminarium poświęcone efektywnym środkom przeciwdziałania przewlekłości postępowania sądowego. Dodatkowo zostanie zorganizowana w Krakowie Druga Europejska Konferencja Sędziów, która będzie poświęcona opracowaniu modeli współpracy pomiędzy sędziami i mediami w zakresie wzmacniania świadomości prawnej społeczeństwa. Czynione są także przygotowania do ministerialnej konferencji europejskich ministrów odpowiedzialnych za media, która zostanie zorganizowana w Kijowie w marcu tego roku.

Przestrzeganie obowiązków i zobowiązań przez kraje członkowskie pozostaje fundamentalnym wymogiem wiarygodności Rady Europy. W tej kwestii skoordynowane wysiłki i współpraca potrzebne są pomiędzy Zgromadzeniem Parlamentarnym i Kongresem Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy oraz Komitetem Ministrów odpowiednio w obszarach ich kompetencji.

Polska, jako Przewodnicząca, wspiera trwające właśnie prace nad projektem Europejskiej Konwencji o przeciwdziałaniu handlowi ludźmi. Wstępny projekt tekstu został przedłożony Zgromadzeniu Parlamentarnemu pod rozwagę. Konwencja powinna stać się praktycznym narzędziem ułatwiającym współpracę międzynarodową w tym aspekcie. Jej głównym celem będzie ochrona podstawowych praw ofiar handlu ludźmi i skuteczne karanie sprawców. Prezydencja jest świadoma licznych trudności prawnych, które wciąż pozostają do rozwiązania. Mamy nadzieję, że wasza opinia będzie stanowiła konstruktywny wkład umożliwiający otwarcie Konwencji do podpisu na Trzecim Szczycie.

Rada Europy może być dumna ze swojego systemu konwencji stanowiącego dorobek przeszło 50 lat pracy i liczący ponad 200 instrumentów. Jednak niektóre z konwencji i protokołów nie odpowiadają obecnym wymogom i dlatego Polska proponuje dyskusję nad możliwością przejrzenia bazy traktatowej Rady Europy w celu poprawienia skuteczności instrumentów prawnych i tym samym efektywności samej Organizacji.

Pogłębienie europejskiej współpracy

Kultura i edukacja stanowią istotne obszary prac Komitetu Ministrów, do których wkład pragnie wnieść także Polska. W ramach Europejskiego Roku Edukacji Obywatelskiej Polska zamierza zorganizować konferencję poświęconą temu zagadnieniu.

Współpraca kulturalna jest niewątpliwie jednym z filarów Rady Europy i istotną rolę odgrywa w tym względzie Europejska konwencja kulturalna. Pięćdziesiąt lat jej obowiązywania powinno być przeanalizowane z punktu widzenia nowych wyzwań XXI wieku. Kwestia ta była podjęta 10 grudnia 2004 r. na konferencji we Wrocławiu i Deklaracji Wrocławskiej przyjętej z okazji 50-lecia Europejskiej konwencji kulturalnej.

Polska uważa jedność społeczną za istotny obszar zainteresowań Rady Europy i docenia Zrewidowaną Strategię Jedności Społecznej wprowadzoną w lipcu 2004 r. Polska będzie koncentrować się w szczególności na kwestiach związanych z konsekwencjami społecznymi zmian na europejskim rynku pracy związanych z procesem globalizacji oraz rozpowszechnianiem nowych technologii. Dwie z organizowanych przez nas konferencji będą stwarzały możliwość dyskusji na temat rozwoju rynku pracy w Europie, jak również bezpieczeństwa pacjentów w systemie ochrony zdrowia.

Efektywna współpraca transgraniczna i trwały rozwój lokalnej demokracji, promowany zwłaszcza przez Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy są jednymi z kluczowych czynników przyczyniających się do europejskiej jedności i umożliwiającymi wyeliminowanie barier, braku zaufania i szkodliwych stereotypów. Dla wzmożenia współpracy transgranicznej, Polska zamierza zorganizować konferencję poświęconą 25 rocznicy Europejskiej konwencji ramowej o współpracy transgranicznej między wspólnotami i władzami terytorialnymi. Komitet Ministrów czyni także przygotowania do innego ważnego wydarzenia – Konferencji Europejskich Ministrów odpowiedzialnych za współpracę z władzami lokalnymi i regionalnymi, która odbędzie się w lutym w Budapeszcie.

Pokonywanie podziałów przeszłości

Prezydencja jest głęboko przekonana, że dla osiągnięcia pojednania w Europie, konieczne jest pokonanie uprzedzeń, negatywnych stereotypów i rozwiązanie sporów mających korzenie w ciężkich doświadczeniach przeszłości.

Owocna, nakierowana na kompromis dyskusja, poszukująca wspólnego spojrzenia na niektóre bolesne wydarzenia historyczne nie jest łatwa. Rada Europy jest właściwym forum dla takiej debaty i wkład Zgromadzenia Parlamentarnego w tym aspekcie będzie szczególnie cenny.

Polska będzie wspierać projekty Rady Europy zmierzające do wypracowania wspólnego i obiektywnego postrzegania historii w szczególności poprzez edukację. W związku z tym Polska zorganizuje w dniach 5-7 maja 2005 r. w Krakowie seminarium Europejskich Ministrów Kultury „Nauczanie pamięci poprzez dziedzictwo kulturowe”.

Panie Przewodniczący,

Czcigodni Członkowie Zgromadzenia Parlamentarnego,
Dziękuję wam za uwagę. Jestem teraz gotów odpowiedzieć na wasze pytania.